Caïro: drukke hoofdstad aan de Nijl

Met ongeveer 20 miljoen inwoners is Caïro de grootste stad van Egypte en waarschijnlijk ook van het hele continent Afrika, hoewel volgens officieuze cijfers de Nigeriaanse hoofdstad Lagos Caïro weleens zou kunnen overtreffen. Dat er zoveel mensen in Caïro wonen merk je op veel manieren. De stad met voorsteden is zo groot dat als je vanaf de uiterste oostelijke rand naar de piramides van Giza wilt reizen je daar waarschijnlijk minimaal twee uur over doet. De drukte is vooral ook merkbaar in het verkeer, dat de hele dag door nadrukkelijk aanwezig is in de stad en vooral tijdens de spitsuren zorgt voor complete verkeersinfarcten in het hart van Caïro. Relatief rustig is het op de levensader van Caïro: de Nijl. Deze rivier die dwars door Caïro heen kronkelt vertoont wel wat vaarverkeer, maar is veel minder druk dan je op basis van de rest van de stad zou vermoeden. De meeste toeristen die Caïro bezoeken komen voor het Egyptisch Nationaal Museum en vooral voor de piramides van Giza, die aan de rand van de stad liggen.



Caïro Tower

Een letterlijk hoogtepunt van Caïro is de Caïro Tower. Deze 187 meter hoge toren is als hoogste punt van de stad bepalend voor de skyline van Caïro. Vooral in de avonduren, als de toren regelmatig van kleur veranderd door de verlichting, is de tussen 1956 en 1961 gerealiseerde televisietoren een ware eyecatcher. De Egyptenaren noemen de toren overigens Burj Caïro, wat letterlijk Caïro Toren betekent. Wie een mooi uitzicht over Caïro wil die moet de toren zeker bezoeken, want je kunt helemaal naar boven om vanaf een openlucht panoramadek in 360 graden over Caïro uit te kijken.

Hoe ver je kunt zien is vooral afhankelijk van de hoeveelheid smog die boven de stad hangt, maar bij redelijk heldere lucht moet je de piramides van Giza zien liggen. Zelfs hebben we op één dag de toren twee keer bezocht, waarbij de de eerste keer (rond de middag) de piramides wel konden zien liggen terwijl tegen zonsondergang de laag smog ervoor zorgde dat de piramides bijna onzichtbaar waren.



Verkeer

Het verkeer in Caïro kun je als chaotisch betitelen. Als je niet gewend bent om in Caïro auto te rijden, dan moet je het huren van een auto echt uit je hoofd laten. Als doorgewinterde reiziger die in meer dan dertig landen autogereden heeft laat ik het uit mijn hoofd om hier achter het stuur te kruipen. Dat komt door een aantal factoren. Allereerst is het verkeer zo druk, dat navigeren gewoon heel erg lastig wordt. Je bent zo druk bezig om op het overige verkeer te letten dat je absoluut geen tijd hebt om je ook nog te oriënteren. De kans dat je verdwaald raakt is daarom redelijk groot. Verder wijkt de manier van autorijden duidelijk af van hoe wij het gewend zijn. Vijf breed over driebaanswegen, kris-kras door elkaar, inhalen langs alle kanten en voorrang nemen omdat je het hebben wilt. Dat is de manier zoals de diverse auto’s, motorfietsen en andere voertuigen zich door het verkeer manoeuvreren. De claxon wordt op allerlei manieren gebruikt: als je uit een straat komt om te laten weten dat je een andere straat opgaat (en dus voorrang neemt), om een medeweggebruiker te laten weten dat je naast de zit en vooral om al toeterend in te halen, zowel langs links als langs rechts. ‘s Avonds wordt de chaos nog groter, want het is vrij normaal om dan zonder verlichting te rijden. De lampen worden vooral gebruikt om mee te seinen. Richtingaanwijzers worden juist weer gebruikt ter vervanging van de normale dimlichten. Je hebt in het donker minimaal twee sets ogen nodig om te zien wat er om je heen gebeurt in het verkeer.

Vervoer in Caïro

Er is eigenlijk maar één geschikte manier om je in Caïro te verplaatsen en dat is per taxi. Het aanbod van taxi’s is enorm, waardoor je zelden lang hoeft te wachten totdat je een beschikbare taxi te pakken hebt. Sommige officiële taxi’s rijden alleen op de meter, echter is vooraf een prijs afspreken het handigste. Voorwaarde is wel dat je een klein beetje weet wat een normale prijs is voor een taxirit. Voor een rit tussen de luchthaven en het centrum moet je niet meer dan LE 70 tot 90 betalen, voor een rit tussen de piramides van Giza en het centrum maximaal LE 40 tot 50. Ritjes binnen het centrum van Caïro moet je voor maximaal LE 20 kunnen doen. Als je eenmaal een prijs afgesproken hebt verwacht de taxichauffeur geen extra fooi meer. Als je dat wel doet (bijvoorbeeld omdat het verkeer erg tegenzat) dan merk je dat ze oprecht dankbaar zijn. Zo hadden we voor een rit van de piramides naar Caïro Tower een prijs afgesproken die omgerekend 4 euro was. Bij aankomst na een rit van ruim drie kwartier betaalden we uiteindelijk 6 euro, wat zeer in dank afgenomen werd door de chauffeur.
Tip: taxi’s die bij een hotel staan te wachten rekenen in de regel (veel) meer dan taxi’s die je op straat aanhoudt.

Essentiële oliën en papyrus

Waar je ook komt in Caïro, de kans is groot dat men op de een of andere manier probeert je naar een winkeltje te lokken waar ze essentiële oliën en parfums, papypus en/of allerlei Egyptische kitsch souvenirs proberen te verkopen. De klantenlokkers krijgen provisie over de kopende klanten die ze binnen brengen. Hoewel je in Caïro ook echte papyrus werken kunt kopen en goede oliën, is de kans groot dat je uiteindelijk of vel te veel betaalt of een minderwaardig product meekrijgt. Zo wordt papyrus ook nagemaakt met bijvoorbeeld bananenbladeren, waarbij de leek het verschil niet direct ziet.

Piramiden

In Gizeh (Giza), een voorstad van Caïro, vind je het enige bewaard gebleven wereldwonder van de zeven klassieke wereldwonderen: de Piramide van Cheops. Deze 146 meter hoge piramide vormt samen met de Piramide van Chefren, de Piramide van Mycerius, drie kleinere piramides en de Sfinx van Gizeh de topattractie van Caïro. Als je op eigen houtje naar het terrein reist waar deze prachtige bouwwerken te bewonderen zijn dan moet je er allereerst rekening mee houden dat je slechts tot 16 uur toegang hebt tot het terrein. Verder moet je er op voorbereid zijn dat de taxichauffeur je waarschijnlijk af zal zetten bij iemand die jou op een kameel of paard het terrein wil laten zien. Deze heren proberen je financieel praktisch uit te kleden en de taxichauffeur krijgt daar zijn deel over. Ook is de kans groot dat zogenaamde runners proberen je in één van de vele toeristische winkeltjes rondom het terrein te krijgen. Ze proberen je dan tegen te hoge prijzen papyrus, parfum, essentiële oliën en souvenirs aan te smeren. Vaak namaak of kitsch en vrijwel altijd veel te duur.

Eten op de Nijl

In het centrum van Caïro liggen op de Nijl een aantal permanente boten waar restaurants en bars in gevestigd zijn. Zo ligt ten zuidwesten van de Bridge of 6 October de boot Nile City, met daar aan gekoppeld een aantal kleinere boten. Hier zijn verschillende restaurants gevestigd zoals een Italiaan, een Arabisch restaurant en een lokale vestiging van Chilli’s. Een leuke manier om op de Nijl te dineren met uitzicht op de fraai gekleurde rondvaartboten op het water.

Overnachten in Cairo

Caïro heeft een groot aanbod van hotels. Omdat de stad erg groot is zal het reisdoel mede bepalend zijn voor waar je het beste een hotel kunt boeken. Kom je puur voor de piramides dan is het Mena House Oberoi, dat aan de voet van de piramides ligt, dé plek om te overnachten. Als je redelijk centraal wilt zitten dan kies je het beste voor een van de hotels in de het centrum van Caïro, aan of bij de Nijl. In de wijken Garden City, El-Gezira en in het noorden van Geziret vind je een ruim aanbod van luxe hotels die helemaal ingesteld zijn op Westerse gasten. De internationale ketens zoals Hyatt, Hilton, Sofitel en InterContinental zorgen voor een aanbod van duizenden hotelbedden binnen een redelijk kleine straal.

Omdat de reistijd tussen het centrum en de internationale luchthaven van Caïro tijdens spitsuren gemakkelijk oploopt naar meer dan een uur, kun je in het geval dat je de volgende ochtend vanuit Caïro moet vliegen mogelijk beter een hotel in de wijk Heliopolis boeken. Je zit dan gemiddeld tien tot twintig reisminuten van het vliegveld af. Als je weinig zin hebt om er op uit te trekken is het InterContinental CityStars een goede optie. Dit vijfsterrenhotel ligt binnen het Citystars complex, waar het grote winkelcentrum Stars Centre onderdeel van is.

Fotograferen

Het fotograferen van militairen, politie, militaire gebouwen en strategische bouwwerken zoals bruggen, sluizen en vliegvelden is ten strengste verbonden in Egypte. In Caïro moet je oppassen met waar je je camera op richt, want er zijn talloze (overheids)gebouwen die onder controle van het leger staan. Het fotograferen van dergelijke objecten kan je in de problemen brengen, zeker als er ook een militair binnen je compositie valt.
Het leven in Caïro is iets wat toeristen graag op de gevoelige plaat vastleggen. Houd er rekening mee dat veel mensen het niet aangenaam vinden als ze binnen hun privéleven gefotografeerd worden. De kans op stiekeme foto’s zonder gezien te worden is niet zo groot hier, zeker omdat je als toerist vrij snel opvalt. Een camera trekt al helemaal de aandacht van anderen, waardoor een sneaky shot niet eenvoudig is. Als er een foto is die je graag wil maken kun je het beste om toestemming vragen. Je zult niet altijd toestemming krijgen (zou jij graag bij je huis door vreemden op de foto gezet worden?), maar als je het wel krijgt is de foto des te beter.

Winkelen in Cairo

Caïro is geen echte winkelstad. Wie op zoek gaat naar prachtige winkelstraten die zal bedrogen uitkomen. De winkels die je in de stad aantreft zijn niet veel goedkoper dan wat je gewend bent in Europa als je het hebt over Europese en Amerikaanse merkartikelen. Lokale producten worden aan toeristen vaak te duur aangeboden, waardoor je zelfs na afdingen nog het gevoel hebt dat je eigenlijk gewoon een beetje genaaid bent. Voor wie lekker een middagje of avond heerlijk in luxe wil shoppen die moet naar de wijk Heliopolis, vlakbij het vliegveld. Het winkelcentrum Stars Centre zou in geen enkele westerse stad misstaan wat betreft aanbod en uiterlijk. Tot de opening van de Dubai Mall in de Verenigde Arabische Emiraten in 2008 was Stars Centre zelfs de grootste shopping mall van het Midden-Oosten. Winkelliefhebbers treffen in Stars Centre meer dan vijfhonderd winkels, verdeeld over zeven verdiepingen, en meer dan voldoende eetgelegenheden die op diverse locaties binnen het winkelcentrum te vinden zijn.

Te groot

Zoals in zoveel landen waar het economisch gezien niet bepaald voor de wind gaat werkt de hoofdstad hier als een magneet op mensen uit de provincie. Gelukzoekers trekken met duizenden, soms tienduizenden per dag naar Caïro om daar te proberen een beter bestaan op te kunnen bouwen. Omdat het aantal mogelijkheden om geld te verdienen niet evenredig meegroeit met het aantal inwoners dat Caïro telt, is het helaas ook vooral de armoede die groeit.

Dit is duidelijk zichtbaar als je door de meer afgelegen straten loopt of kijkt op de daken van appartementencomplexen waarop steeds meer krotten verschijnen. Je ziet ook dat vrijwel elk hoekje van Caïro benut wordt, een effect dat naarmate je dichter bij het centrum komt steeds duidelijker aanwezig is.

Voetgangers

Het chaotische verkeer heeft ook effect op de voetgangers. Werkende stoplichten die ook nog eens gerespecteerd worden door de automobilisten zijn er bijna niet en werkelijk iedereen heeft schijt aan de zebrapaden (als die er al zijn). De enige manier waarop je als voetganger een weg over kunt steken is je moment kiezen en tussen de drukte oversteken. Vooral op de drukste verkeersaders is dit soms een hele uitdaging en moet je bijna rennen voor je leven. Voor ouders die met (jonge) kinderen Caïro willen bezoeken betekent het dat er extra goed opgelet moet worden om de kinderen veilig mee over te laten steken.

Vliegen naar Caïro

De snelste manier om Caïro te bereiken is per vliegtuig. Er zijn dagelijks rechtstreekse vluchten tussen Caïro en Schiphol. Je kunt hierbij kiezen tussen KLM en Egypt Air, de luchtvaartmaatschappij van Egypte. Bij reizen van een kort aantal dagen zal een retourticket van Egypt Air in de regel een stuk goedkoper zijn dan met KLM. De vluchttijd naar Caïro bedraagt ongeveer viereneenhalf tot vijf uur. Vanaf Brussel kun je ook met Egypt Air naar Caïro vliegen en vanaf beide luchthavens zijn er voldoende alternatieven met overstap mogelijk, zoals bijvoorbeeld met Austrian Airlines, Swiss, Lufthansa, British Airways en Turkish Airlines. Over het algemeen zijn veel van de aangeboden reisschema’s vrij ongunstig. Niet zelden heb je een overstap van slechts een uur of juist een hele nacht op de overstapluchthaven.

Na aankomst op de internationale luchthaven van Caïro moet je een arrival card invullen en indien je het nog niet hebt een visum aanschaffen. Dat doe je bij één van de wisselkantoortjes die je voor de paspoortcontrole aantreft. Indien je nog geen vervoer hebt geregeld zul je een taxi naar Caïro moeten regelen. Al voordat je de terminal verlaten hebt ben je waarschijnlijk minstens tien keer aangesproken door taxiregelaars, die jou wel eventjes helpen met een ritje. Zorg dat je goed onderhandelt over de prijs. Naar het centrum mag het maximaal zo’n tien euro kosten, naar Heliopolis de helft. De rit naar het centrum duurt overdag ongeveer een uur (soms langer), ‘s avonds doe je daar gemiddeld ongeveer 30-35 minuten over.

Egyptisch Nationaal Museum

Eén van dé bezienswaardigheden is het Egyptisch Museum, waar een enorme collectie van pronkstukken uit de Egyptische oudheid getoond worden. Het museum dat in 1858 haar deuren opende toont een enorme hoeveelheid grafgiften van farao’s, zuilen, beelden en sarcofagen. Hoogtepunt zijn het gouden masker van Toetanchamon en de mummiezaal. Houd er rekening mee dat je in het museum niet mag fotograferen. Eventuele fotocamera’s die je bij hebt moet je bij de ingang ter bewaring inleveren.

Fooi

Het ontvangen van fooi, lokaal baksjiesj of bakschisch genoemd, vormt voor veel locals een belangrijke bron van inkomsten. Het komt er op neer dat men voor elke (kleine) dienst een fooi verwacht. Net als elders geldt dit uiteraard voor kelners, kamermeisjes, kruiers, gidsen en de conciërge van het hotel. In Egypte en met name in Caïro geldt dat men vooral probeert je een dienst te bewijzen waar je eigenlijk niet om vraagt, zoals meelopen bij een bezienswaardigheid en daar uitleg over geven, waarna ze een fooi verwachten die nooit groot genoeg is. Bijna altijd krijg je een verontwaardigde reactie alsof de gulle fooi die je geeft een schijntje is in verhouding tot de dienst die ze jou als rijke toerist gegeven hebben. Probeer daarom om zelf te bepalen wanneer je van iemand een dienst wilt hebben en hoe groot de beloning is. Laat je niet gek maken door de uitzuigers die er tussen de vele goedwillende mensen rondlopen.

Kijken, kijken, niet kopen!

Als toerist (ze herkennen je heus wel) ben je regelmatig het doelwit van mensen die geld aan je willen verdienen. Taxichauffeurs, bestuurders van paard-en-wagen, verkopers en bedelende kinderen, allemaal willen ze iets van je. Op een enkel geval van opdringerigheid na haken de meesten vrij snel af als je ze een duidelijk ‘nee’-signaal afgeeft. Soms werkt gewoon negeren ook, hoewel de meeste zich daardoor niet laten weerhouden om door te gaan met proberen je aandacht te trekken. Houd in je achterhoofd dat hun doel is jou zoveel mogelijk geld te laten betalen. Hierbij trekken ze bijna alles uit de kast. Sta er niet van te kijken als ze geen wisselgeld hebben en je niet gepast betaalt. Of dat ze met een “ik ga morgen naar het ziekenhuis”-verhaal op je gemoed proberen in te werken. Durf “nee” te zeggen en probeer dat duidelijk doch vriendelijk te brengen. Ga er verder van uit dat ze in eerste instantie altijd teveel geld vragen voor een dienst. Afdingen is geen spel, maar een sport waarbij je moet proberen het onderste uit de kan te halen. Omgedraaid proberen zij het ook bij jou. Als ze weten dat je Nederlands bent (vaak is de eerste vraag war je vandaan komt) dan zul je ook regelmatig “kijken, kijken… niet kopen” horen. Laat je daardoor niet van de wijs brengen en koop gewoon niets als je dat niet wilt.

Afzetting van Mubarak

Het uitgebrande Nile Hilton hotel aan de oever van de Nijl is het gevolg van een recente revolutie in Egypte, waarbij in het voorjaar van 2011 de toenmalige president Mubarak afgezet werd en het Egyptische leger de macht overnam in Egypte. Hoewel de situatie voor toeristen niet zoveel veranderd is na de machtsovername, lijkt er bij het volk wel een verandering teweeg gebracht te zijn. De meerderheid van het volk ziet Mubarak als een dictator die jarenlang zijn zakken heeft gevuld ten koste van het volk dat vooral in armoede leeft. Het afzetten van de president heeft ervoor gezorgd dat er hoop is ontstaan bij de Egyptenaren. Hoop op een beter toekomst en een beter land. Dat merk je als jouw taxichauffeur in Caïro het onderwerp ophaalt. Die kans is groot als je Midan el Tahir passeert, het plein in centraal Caïro waar honderdduizenden inwoners hebben gedemonstreerd tegen de toenmalige machthebber.

Uitlaatgassen en stank

Vooral in de zomermaanden zul je wandelend in Caïro te maken krijgen met stank als gevolg van onder andere uitlaatgassen. De grote hoeveelheid aan verkeer zorgt voor een enorme uitstoot aan uitlaatgas. Voeg daar warm weer een een bovengemiddelde hoeveelheid afval in de straten aan toe en je kunt je voorstellen dat het in Caïro niet altijd even fris ruikt. Als je langs wat meer beschutte plekjes en steegjes loopt dan komt daar vaak nog een penetrante lucht van urine bij. Je bent gewaarschuwd.

Beste reistijd

De beste reistijd om Caïro te bezoeken is tussen oktober en mei. Vanaf juni tot en met september is het in de regel te heet om erg actief de stad te ontdekken. Rondom de maand april kan de khamsin, een wind uit de woestijn, zorgen voor flinke temperatuurschommelingen en de aanvoer van grote hoeveelheden woestijnzand door de lucht. Het is dan niet aangenaam om buiten te vertoeven. Het zand in de lucht kan leiden tot ademhalingsproblemen en geïrriteerde ogen. De wintermaanden zijn de enige maanden dat er kans is op regen. Geen gote hoeveelheden, maar wel voldoende om de lucht en de straten wat te zuiveren. De site klimaatinfo geeft gedetailleerde klimaatinformatie en cijfers voor Caïro.