Tirana: Albanese hoofdstad met groeispurten

Tirana is de hoofdstad van de Republiek Albanië. De centraal gelegen stad ligt enkele tientallen kilometers landinwaarts. Tot de zelfstandigheid van Albanië in 1912 was Tirana een kleine stad met weinig invloed. De nieuwe rol die de stad kreeg zorgde voor een vrij snelle ontwikkeling van de stad. De grootste groeispurt kwam echter pas na de val van het communisme in 1991. Veel van de gebouwen die buiten het centrum staan stammen dan ook uit deze periode. De groei in inwoneraantal kwam vooral voort uit het feit dat Albanezen van het platteland en vanuit andere steden naar Tirana trokken om daar te proberen een bestaan op te bouwen. Het leven was in Albanië ook na het verdwijnen van het communistische regime niet eenvoudig. In tien jaar tijd verdrievoudigde het aantal inwoners bijna: van ruim tweehonderdduizend in 1991 naar bijna zeshonderdduizend in 2001. Bij een groeispurt horen vaak ook groeipijnen. Dat gold ook zo voor Tirana. De infrastructuur moest uitgebreid en verbeterd worden terwijl het land serieuze economisch problemen kende. Daar kwam in 1999 ook nog een stroom van Kosovaarse vluchtelingen bovenop. In het nieuwe millennium kwam Tirana op adem en kon er weer vooruit gekeken worden. De stad is zich in razendsnel tempo aan het ontwikkelen. Stadsvernieuwingen worden stap voor stap doorgevoerd, vaak met de hulp van buitenlands kapitaal. Inmiddels is Tirana een leefbare en leuke stad geworden die ook voor toeristen de moeite waard is.

Als toerist kom je terecht in een relatief veilige stad met voldoende bezienswaardigheden en activiteiten om je een paar dagen te vermaken. Hoewel de inflatie de prijzen al aardig opgedreven heeft, is Tirana voor veel buitenlandse toeristen een zeer betaalbare stedentripbestemming. De prijzen voor bijvoorbeeld eten, drinken en museumbezoek liggen een flink stuk onder wat je gemiddeld in een Europese hoofdstad betaalt. Wat je tijdens een bezoek aan Tirana op zal vallen is dat je toch nog wel de stempels van bepaalde periodes terugziet. Italiaanse stijl regeringsgebouwen zijn gemengd met Turkse elementen en restanten uit de communistische periode. Tussen dat alles is er steeds meer ruimte voor moderne nieuwbouw. Daarvoor worden vaak architecten uit andere landen ingeschakeld, onder andere uit Nederland en België.

Waar je in Tirana overigens tevergeefs naar zult zoeken zijn middeleeuwse straatjes of sowieso naar elementen die ouder zijn dan pakweg twee eeuwen. Een uitzondering wordt gevormd door de restanten van het Fort van Tirana. Dit fort werd in de zesde eeuw gebouwd en er zijn nog wat restanten van het fort zichtbaar in het centrum.



Skanderbegplein

Het Skanderbegplein is het grootste plein van Tirana. Het totale gebied beslaat een oppervlakte van ongeveer veertigduizend vierkante meter. Het plein is niet altijd zo groot geweest. De Italianen hebben tijdens hun bezetting het plein flink uitgebreid. Daar hebben toen verschillende historische gebouwen voor moeten sneuvelen. De Et’hem Bey moskee en de klokkentoren zijn wel blijven staan. Tijdens de communistische periode zijn er flinke aanpassingen geweest aan het Skanderbegplein. Zo werd het Nationaal Historisch Museum gebouwd en kwam er een groot standbeeld voor Jozef Stalin. Dit standbeeld is inmiddels vervangen door een standbeeld van de nationale held Skanderbeg, wiens echte naam Gjergj Kastrioti luidde.

In 2016/2017 onderging het plein nieuwe aanpassingen. Het verkeer werd voortaan geweerd en de grote graspartij in het centrale stuk van het plein werd gehalveerd. Het centraal in Tirana gelegen plein werd onderdeel van de grootste voetgangerszone in de gehele Balkan. Het Skanderbegplein is een ideale plek geworden voor grote evenementen. Die worden hier dan ook met regelmaat gehouden.



Park van de Jeugd

Het Park van de Jeugd (Parku Rinia) is in 1945 aangelegd. Dat is vlak nadat de Albanië communistisch geworden was. Het is één van de eerste projecten waarbij er gebruik gemaakt werd van ‘vrijwillige’ arbeidskrachten, in dit geval jongeren. Daar komt dan ook de naam van het park vandaan. Het park ligt in het centrum van de stad en is een populaire plek om te vertoeven. Na de val van het communisme werd het park overspoeld met illegale bouwwerken waarin cafés en zelfs disco’s gevestigd waren. In 2000 werden het park in opdracht van de toenmalige burgemeester weer helemaal opgeschoond. Tegenwoordig kun je er foto’s maken bij de ‘I LOVE TIRANA’ letters en kun je het in 2012 geplaatste onafhankelijkheidsmonument bewonderen.

Het Taiwan Complex in het Parku Rinia is een geliefde plek om wat te eten of te drinken. Vanaf de terrassen aan de westelijke zijde heb je een fraai uitzicht over het park.

Bunk’Art 2

Als er één museum in Tirana is dat je moet bezoeken dan is het Bunk’Art 2. Dit museum is gevestigd in een voor dat doel nieuw aangelegde bunker. De ingang zit aan de Rruga Sermedin Said Toptani. Daar staat een koepel met ernaast een namaakwachttoren. Via de koepel ga je het ondergrondse museum in. De tentoonstelling laat het ontstaan van de inlichtingendienst en de Sigurimi (de geheime politie) zien. Vooral de communistische periode wordt met duidelijke voorbeelden en veel foto’s belicht. Als je wilt weten hoe het leven in Tirana onder het communistisch regime was, dan is een bezoek aan Bunk’Art 2 een must.

Enkele kilometers buiten het centrum van de stad is een soortgelijk museum te bezoeken: Bunk’Art 1. Het grote verschil is dat het eerder geopende Bunk’Art 1 in een echte geheime bunker is gevestigd die tijdens de Koude Oorlog gebouwd en gebruikt is.

Het Grote Park

Net ten zuiden van het centrum ligt het grootste stadspark van Tirana. Deze heeft de toepasselijke naam ‘Parku i Madh i Tiranes’ wat letterlijk Grote Park van Tirana betekent. Het park is oorspronkelijk aangelegd tussen 1940 en 1945, toen als Park van Sint Procopius. Halverwege de jaren vijftig werd het park flink uitgebreid. Net als bij het Park van de Jeugd gebeurde ook dit door gebruik te maken van zogenaamde vrijwilligers, wat feitelijk jeugdige arbeiders waren die door de communistische overheid gedwongen werden hieraan mee te werken. Er werd tevens een kunstmatig meer aangelegd. Na de val van het communisme raakte ook het Grote Park van Tirana in verval. Dat veranderde pas toen men in 2010 het park een flinke opknapbeurt gaf. Tegenwoordig is het grote Park weer een geliefde plek voor stadsbewoners om te vertoeven. Vooral op zomerse weekenddagen is het vaak gezellig druk hier.

Leerlooiersbrug

Tirana telt helaas weinig overblijfselen van voor de twintigste eeuw. De Leerlooiersbrug is één van de weinige restanten uit de Ottomaanse periode. Deze achttiende-eeuwse ‘Ura e Tabakëve’ vormde vroeger de verbinding tussen de wijk in Tirana waar vooral leerlooiers en slagers gevestigd waren en het verderop gelegen dorp Shengjergj. De brug was gebouwd over de rivier Lanë. Nadat deze rivier in 1930 omgeleid werd, werd de Leerlooiersbrug eigenlijk overbodig. Toch heeft men deze brug nooit gesloopt en wordt hij door voetgangers nog steeds gebruikt om een klein stukje af te kunnen snijden. De brug is inmiddels ook een beschermd monument dat waarschijnlijk nooit meer uit het stadsbeeld zal verdwijnen.

Met TUI naar Tirana

Wil je een vakantie in Tirana vieren? Reisorganisatie TUI biedt verschillende reizen naar Tirana aan. Reizen met TUI betekent zorgeloos vakantie vieren dankzij de SGR-garantie. Dankzij de laagsteprijsgarantie betaal je niet te veel voor jouw vakantie naar Tirana. TUI is de grootste reisorganisatie van Nederland. Hun jarenlange ervaring in combinatie met tal van enthousiaste medewerkers moet ervoor zorgen dat jouw reis naar Tirana vlekkeloos verloopt. Het handige van een pakketreis via TUI is dat de vlucht, de accommodatie en de transfers inbegrepen zijn.

Alle vakanties en lastminute deals voor Tirana zijn te boeken via de TUI website, via het reisbureau of via de erkende TUI reisagenten.

Bekijk alle Tirana vakanties bij TUI

The Plaza Hotel

In de TID toren zit een prachtig luxe hotel gevestigd: The Plaza. Dit hotel voldoet aan alle comfort dat je van een modern vijfsterrenhotel mag verwachten. Een overnachting is hier dan ook duurder dan een gemiddeld hotel in Tirana, maar nog steeds opvallend betaalbaar in vergelijking tot luxe hotels in andere Europese hoofdsteden. Het hotel heeft daarnaast het voordeel dat je eigenlijk ideaal gesitueerd bent als je hier verblijft. Vrijwel alle belangrijke bezienswaardigheden van Tirana liggen nooit meer dan vijftien minuten lopen van het hotel af. Het hart van de stad, het Skanderbegplein, ligt zelfs direct naast het hotel. Vanuit de kamers heb je, zeker vanaf de hogere verdiepingen, een fraai uitzicht over Tirana.

De prijzen kunnen soms per aanbieder redelijk uiteenlopen. Via hotelvergelijker Trivago kun je gemakkelijk de meest voordelige prijzen vinden voor The Plaza Hotel.

Bekijk de laagste kamerprijzen voor The Plaza Hotel in Tirana

Piramide van Tirana

De nakomelingen van de voormalige communistische dictator Enver Hoxha hebben een museum laten bouwen dat geheel gewijd is aan het leven van deze in 1985 overleden leider. Het museum opende op 14 oktober 1988 officieel de deuren van een bijzonder gebouw: een soort van piramide die vooral uit beton en glas bestond. Hoxha’s dochter Pranvera en haar man Klement Kolaneci hebben meegewerkt aan het ontwerp. Direct na de val van het communisme was het gedaan met het museum. Het gebouw werd tijdelijk een mediacentrum van waaruit verslaggevers de wereld op de hoogte brachten van de gebeurtenissen in Albanië op dat moment. Daarna heeft de Piramide van Tirana nog een tijdje dienst gedaan als expositieruimte en congrescentrum. Ook heeft de TV-zender Top Channel een tijdje vanuit de piramide uitzendingen verzorgd. Toen het opvallende bouwwerk leeg kwam te staan, was het de bedoeling dat het gesloopt zou worden. Dankzij petities is besloten dat de piramide niet zal verdwijnen, maar dat het opgeknapt zal worden en een andere rol zal krijgen.

National Art Gallery

Het belangrijkste kunstmuseum van Tirana is de Nationale Kunst Galerij (National Art Gallery).  De permanente collectie omvat ongeveer vijfduizend werken, waar slechts een deel van te bewonderen is in het museum. Het betreft kunstwerken die voortvloeien uit de vrij jonge geschiedenis van Albanië. De schilderwerken hebben vaak sociaal realisme of het dagelijks leven in Albanië als onderwerp. Op de onderste verdieping is altijd een tijdelijke expositie gaande, waarbij er een Albanese kunstenaar of een specifiek onderwerp op de voorgrond wordt gezet.

Blloku

De wijk Blloku is tegenwoordig de hippe wijk van Tirana waar het uitgaansleven zich concentreert. Vroeger was dit het exclusieve domein van de leiders van de communistische partij. Blloku werd begin jaren tachtig opgeleverd. Er stonden hoofdzakelijk villa’s die bedoeld waren voor de hoge jongens van de communistische partij. Terwijl de bevolking van Albanië het niet breed had, leefden de politieke kopstukken hier in weelde. Na de val van het communisme, in 1991, begon de transformatie van de wijk die ineens wél toegankelijk werd voor de gewone mensen. De Albanezen begonnen hier bars en restaurants. De tuinen van de villa’s leenden zich prima om terrassen in aan te leggen. In pakweg 10-15 jaar tijd vond er een complete transformatie plaats. Als je Tirana bezoekt dan is een wandeling door Blloku zeker aan te raden. Ga er lekker eten, drink een bak koffie of ga op een warme zomeravond lekker genieten van een drankje op één van de terrassen die Blloku rijk is.

Dajti Ekspres

Tirana wordt omringd door bergen. De stad zelf ligt in een vallei. Een van de hoogste bergen die bij Tirana ligt is de Dajti. De top ligt op een hoogte van maar liefst 1613 meter. Vanuit Tirana kun je met de Dajti Ekspres de berg Dajti bezoeken. Deze kabelbaan brengt je in een kleine twintig minuten naar het bergstation dat op een hoogte van 1050 meter ligt. Onderweg kun je genieten van het uitzicht op het prachtige berglandschap en natuurlijk ook op de stad Tirana. Na aankomst op het bergstation kun je genieten van het uitzicht, wat eten, wat drinken of een wandeling maken.