Neurenberg: populaire tussenstop langs de Duitse A3

Neurenberg is een middelgrote stad gelegen in de deelstaat Beieren. De Duitse benaming voor Neurenberg is Nürnberg. De stad is mede bekend vanwege de Processen van Neurenberg die direct na de Tweede Wereldoorlog door het Neurenberg-tribunaal gehouden werden.  Hierbij zijn 24 leiders van het naziregime voorgeleid. De meesten zijn schuldig bevonden aan misdaden tegen de mensheid, misdaden tegen de vrede, samenzwering en/of oorlogsmiddrijven. Lange gevangenisstraffen en in een aantal gevallen de doodstraf zijn opgelegd.

Tegenwoordig is Neurenberg vooral een populaire tussenstop op de autoroute richting Zuidoost-Duitsland, Tsjechië, Oostenrijk, Hongarije, Slovenië en diverse bestemmingen in het zuidoosten van Europa. Omdat Neurenberg veel te bieden heeft op het gebied van historische bezienswaardigheden en het op gemiddeld 500 tot 800 kilometer gelegen is van Nederlandse bestemmingen is het een ideale plek om een tussenstop in te lasten. Ook zie je de afgelopen tijd een toenemend aantal mensen dat speciaal naar Neurenberg reist voor een stedentrip. Zo staat de kerstmarkt van Neurenberg bekend als een van de betere kerstmarkten van Duitsland. Dit is voor sommige Nederlanders en Belgen voldoende aanleiding om in de adventsweken richting Neurenberg te reizen.



Le Meridien Grand Hotel

Als je op zoek bent naar een hotel om in te overnachten in Neurenberg dan is er een hotel dat we van harte aan durven te bevelen: Le Meridien Grand Hotel Nürnberg. Dit vijfsterrenhotel is ideaal gelegen, biedt sfeervol ingerichte kamers en het allerbelangrijkste is dat het comfort van de kamers en vooral van de bedden uitstekend is. Le Meridien Grand Hotel ligt op nog geen tweehonderd meter van het centrale treinstation en van de historische binnenstad van Neurenberg.

Het hotel is een klassiek vijfsterrenhotel met vrij modern ingerichte kamers die van alle gemakken voorzien zijn. Het allerbelangrijkste zijn de heerlijke bedden en kussens. Van alle hotels die we in het afgelopen jaar bezocht hebben behoort het Meridien Grand zeker tot de hotels met het hoogste slaapcomfort.

Kamers bij Le Meridien Grand Hotel Nürnberg boek je onder andere bij booking.com.



Nürnberger Rostbratwurst

Neurenberg is één van de steden in Duitsland die een geheel eigen variant heeft op de braadworst: de Nürnberger Rostbratwurst. De Nürnberger worsten zijn kleiner en dunner dan de meeste andere braadworsten. De gemiddelde lengte bedraagt 7 tot 9 centimeter en het gewicht per worstje zit tussen de 20 en 25 gram. De worstjes worden gemaakt van varkensvlees met marjolein, waarna ze boven een beukenhouten vuur gegrild worden. De worstjes uit Neurenberg worden vooral veel bij worstkraampjes gegeten. Ze worden dan als ‘Drei im Weckla’ aangeboden: 3 worstjes op een broodje. Ook bij verschillende restaurants en brouwerijhuizen kun je een ‘Drei im Weckla’ halen. Op verschillende plekken kun de kleine braadworstjes ook in grotere porties bestellen als je er gaat zitten eten. Ze kunnen dan besteld worden met verschillende bijgerechten. Zuurkool is een veelgebruikt bijgerecht.

De Nürnberger Rostbratwurst wordt meestal naar smaak van mosterd voorzien. Sommige mensen kiezen ervoor om tomatenketchup in plaats van mosterd te gebruiken, omdat ze niet van mosterd houden.

Stadsmuren

Neurenberg heeft een prachtige ommuring van de oude binnenstad. Het zijn herbouwde stadsmuren, want de oorspronkelijke middeleeuwse stadsmuren zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog grotendeels gesneuveld. De stadsmuren markeren de grens tussen het oude Neurenberg en de nieuwe stadsdelen. De muren zijn op fraaie wijze geïntegreerd binnen de huidige stad. Op verschillende plekken kun je door de voormalige grachten lopen die om de muren heen liggen. Aan de buitenkant van deze grachten vind je op een aantal plekken de metro en metrostations.

Christkindlesmarkt

De kerstmarkt van Neurenberg behoort tot de populairste van Duitsland. Misschien is dit niet zozeer in de bezoekersaantallen, maar zeker wel in de waardering van de bezoekers voor de manier waarop men de kerstmarkt aanpakt in Neurenberg. De naam van de Nürnberger kerstmarkt is Christkindlesmarkt. Vrij vertaald betekent dit ‘Kerstkindmarkt’. Iedere twee jaar wordt er in Neurenberg een kerstkind gekozen. Dit moet een gevoelig meisje zijn tussen de 16 en 19 jaar. De verkiezing bestaat uit voorrondes via internet, waarna een jury uiteindelijk uit zes finalistes het nieuwe Christkind kiest. De kerstmarkt wordt ieder jaar geopend door middel van een proloog door het kerstkind.

De kerstmarkt staat op de Hauptmarkt. Dit is de plek waar de kerstmarkt ooit begonnen is. Na een tijdelijke uitwijking naar de Fleischbrücke is de Christkindlesmarkt sinds 1933 weer terug te vinden op haar oude lokatie op de Hauptmarkt. De kerstmarkt begint aan het einde van november en duurt tot 24 december. Op deze laatste dag sluit de kerstmarkt ’s middags al vanwege de viering van Kerstavond.

Foto: © Uli Kowatsch / Stadt Nürnberg

Rassenwetten van Neurenberg

Neurenberg heeft de twijfelachtige eer de aanzet geweest te zijn voor de Holocaust die voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog plaatsgevonden heeft. Op 15 september 1935 werden in Duitsland de Rassenwetten van Neurenberg ingevoerd. Deze racistische wetten gingen uit van de gedachte dat Joden en Duitsers met deels Duits bloed tot een inferieur ras behoorden. De Rassenwetten van Neurenberg bestond uit een drietal racistische wetten waarbij het onder andere verboden werd dat Duitsers met Joden zouden trouwen en die de Duitse Joden hun burgerrechten ontnamen. De hoofdzakelijke doelen waren om het Duitse ras zuiver te houden en om de in Duitsland aanwezige Joden te stimuleren om Duitsland te verlaten.

Aan het einde van de Tweede Wereldoorlog zijn de wetten ingetrokken. Het feit dat de naam Neurenberg te koppelen is aan wetten die zoveel menselijk leed veroorzaakt hebben, heeft ertoe geleid dat bijna een halve eeuw later in Neurenberg de Straße der Menschenrechte aangelegd is.

Dagelijkse markt

Op de Hauptmarkt van Neurenberg wordt bijna iedere dag een markt gehouden. Deze markt staat er van maandag tot en met zaterdag. Alleen op zondag is het geen markt. Het betreft een markt die ongeveer vijftig kramen groot is. Er worden vooral levensmiddelen en bloemen verkocht. Zo kun je er biologische producten, groente, fruit, kaas, worst, honing, brood, olijven en de lokale specialiteit Nürnberger Lebkuchen.

De markt begint tussen 7 en 8 uur ’s morgens. Tussen 19 en 20 uur ’s avonds is het weer over en uit met de markt. Soms wordt de markt verplaatst naar de autovrije straten ten zuiden van de Hauptmarkt. De kraampjes zijn dan te vinden aan de Königstrasse, de Karolinenstrasse en de Lorenzerplatz.

Nürnberger Burg

De Nürnberger Burg is een burcht in de stad Neurenberg. De burcht staat op een heuvel, waardoor het door de eeuwen heen altijd een belangrijk oriëntatiepunt geweest is. Archeologische vondsten hebben aangetoond dat er op de plek waar de Nürnberger Burg staat al rond het jaar 1000 na Christus sprake geweest moet zijn van een nederzetting.  De eerste keer dat er melding gemaakt wordt van een kasteel in Neurenberg is in documenten uit het jaar 1105. In 1140 startte Koning Conrad III met de bouw van een tweede kasteel binnen de burcht.

In de negentiende eeuw begon men maatregelen te nemen om voor het behoud van de burcht te zorgen. De Tweede Wereldoorlog zorgde voor een groot aantal vernielingen aan de Nürnberger Burg. Inmiddels is de burcht grotendeels hersteld en herbouwd. Een deel van de burcht doet dienst als museum. Dit kan tegen betaling bezocht worden. De tuinen zijn vrij te bezoeken.

Ehekarussell

De Ehekarussell is een beroemde fontein in het historische centrum van Neurenberg. De Ehekarussell staat bij de Weisser Turm en is gecreëerd door de Duitse beeldhouwer Jürgen Weber. De bronfontein is in 1984 geplaatst. Het is gebaseerd op het poëtische werk Das bittersüße eh’lich’ Leben van de in Nürnberg geboren poëet Hans Sachs. De sculpturen moeten de zoetheid en de uitdagingen van het huwelijksleven uitbeelden. Het gedicht waarop het gebaseerd is, is terug te lezen op een steen bij de fontein.

Uitzicht op Neurenberg

Een van de beste plekken om van een mooi uitzicht over Neurenberg te genieten is vanaf de Nürnberger Burg. De verhoogde ligging van de burcht zorgt ervoor dat je een fraai panoramisch uitzicht hebt over de oude binnenstad van Neurenberg. Het is eventjes een stukje bergop wandelen, maar je wordt dan uiteindelijk wel beloond met het beste uitzicht dat je in Neurenberg kunt hebben. Vanaf de kasteeltuinen aan de noord en westelijke kant van de burcht heb je een mooi uitzicht over de nieuwere delen van de stad.

Barfuesser

Een plek waar we altijd wat gaan eten en drinken als we in Neurenberg zijn is Barfüßer. De eerste keer dat we Barfüßer im Mautkeller binennwandelden was stom toeval. Aan de buitenkant valt de huisbrouwerij in de donkere wintermaanden niet direct op. Dat komt omdat je een trap af moet lopen om in een enorme kelder terecht te komen waar het bier rijkelijk vloeit. Hier kunnen maar liefst zeshonderd gasten terecht en geloof het of niet… wij hebben wel eens meegemaakt dat het vrijwel helemaal vol zit. In de zomermaanden kiezen redelijk veel gasten ervoor om hun bier en eten geserveerd te krijgen op het buitenterras. Barfüßer im Mautkeller is een huisbrouwerij in Neurenberg waar je kunt genieten van heerlijk bier en traditionele Duitse gerechten. Hoewel het een zeer authentieke uitstraling heeft bestaat de huisbrouwerij pas sinds 1994. Op de kaart staan verschillende eigen gebrouwen bieren zoals Barfüßer Blonde, Barfüßer Schwarze en Barfüßer Radler.

neurenberg-barfuesser3

neurenberg-barfuesser2

Toeristische dienst

Voor toeristische informatie over Neurenberg en Fürth kun je terecht op de twee kantoren van de toeristische dienst van Neurenberg. Een kantoor zit aan de Königstrasse 93. Dat is direct bij de toegang tot de oude binnenstad als je vanaf het centraal station (Hauptbahnhof) gelopen komt. Het tweede kantoor zit op de Haptmarkt 18. De kantoren openen om 09:00 uur ’s morgens (op zondag om 10:00 uur) en sluiten om 19:00 uur (Königstrasse) of 18:00 uur (Hauptmarkt). Op zondag sluiten ze hun deuren al om 4 uur ’s middags. Je kunt bij de toeristische dienst brochures krijgen van bezienswaardigheden en attracties, kaartjes kopen, plattegrondjes van de stad halen en vragen stellen over de stad.

Hauptmarkt

De Hauptmarkt is het centrale plein van Neurenberg. Het ongeveer vijfduizend vierkante meter grote plein is vrijwel geheel autovrij. Aan de westelijk kant is een taxistandplaats. Op het bijna vierkante plein wordt normaal gesproken de bijna dagelijkse markt gehouden. Vanaf eind november tot en met 24 december is de Hauptmarkt de plek waar de populaire kerstmarkt Christkindlesmarkt gehouden wordt.

Opvallend bouwwerk op de Hauptmarkt is de Frauenkirche (Onze-Lieve-Vrouwekerk). In de gevel van deze tegenwoordig weer rooms-katholieke kerk is de beroemde mechanische klok Männleinlaufen verwerkt.

Nog opvallender dan de hierboven genoemde kerk is de Schöner Brunnen. Deze grotendeels goudkleurige fontein is gebouwd tussen 1385 en 1396. In de fontein zitten veertig kleurrijke figuren verwerkt die de wereld van het Heilige Roomse Rijk belichamen.

Strasse der Menschenrechte

De Straße der Menschenrechte (‘Straat van de mensenrechten’) is sinds 1993 onderdeel van het Germanisches Nationalmuseum in Neurenberg. Het idee was al in 1988 ontstaan, het winnende idee is van de Israëlische beeldhouwer Dani Karavan. De Straße der Menschenrechte bestaat uit een poort en 27 witte betonnen palen die op één rij langs de autovrije straat staan waaraan het museum gevestigd is. Op de palen staan de rechten van de mens gegraveerd. Op iedere paal eenmaal in het Duits en eenmaal in een variërende vreemde taal. Zo zie je op een van de palen Nederlandse tekst staan. De Straat van de mensenrechten dient tegenwicht te bieden voor de rol die de stad Neurenberg tijdens het nazi-regiem speelde. Neurenberg is de stad waar de Rassenwetten van Neurenberg ingevoerd werden.

neurenberg-straatvanmensenrechten2neurenberg-straatvanmensenrechten3

Germanisches Nationalmuseum

Het Germanisches Nationalmuseum is een belangrijk Duits museum op het gebied van cultuur en kunst uit het volledige Duitse taalgebied. Het museum heeft een zeer uitgebreide collectie (ruim 1,3 miljoen objecten) die alles vanaf de prehistorie tot aan de hedendaagse tijd bestrijkt. Van de totale verzameling worden ongeveer 25 tot 30 duizend objecten tegelijkertijd tentoongesteld. Het museum is in 1852 als particulier project opgericht en is uitgegroeid tot een van de grootste musea ter wereld. Het Germanisches Nationalmuseum is dagelijks met uitzondering van maandag geopend van 10 tot 18 uur. Op woensdag is het museum tot 21 uur ’s avonds geopend.

Wat ons betreft is het museum een must-do voor iedereen die enigszins belangstelling heeft voor de Duitse historie, kunst en cultuur. Op dit gebied behoort het Germanisches Nationalmuseum tot de absolute top.

Berlijnse Muur

Wie door Neurenberg wandelt die kan zomaar een stuk van de Berlijnse Muur tegenkomen. Raar, want de Berlijnse Muur stond toch echt in Berlijn. Wie echter de tekst onder het stuk beton leest die zal alles duidelijk worden. Dit stuk van de Berlijnse Muur is op 9 november 2009 door de krant BILD geschonken aan de stad Neurenberg. Dit was exact twintig jaar na de val van de muur. Het stuk muur is om de mensen eraan te herinneren wat de kracht van vrijheid en zelfbestemming is.

B&B Hotel Nürnberg-City

De redactie van steden.net gebruikt B&B Hotel Nürnberg-City als vaste tussenstop als we onderweg zijn naar Tsjechië of Oostenrijk. Inmiddels hebben we al vier keer overnacht in dit eenvoudige maar schone hotel. Het hotel heeft een paar redenen waarom we juist hier overnachten. Ten eerste ligt Neurenberg op ongeveer 650 kilometer van ons huis. We zitten dan op ongeveer tweederde van de totale route die we moeten rijden. Ten tweede zijn de kamers goedkoop maar wordt er wel in alle basisbehoeftes voorzien. Voor meestal nog geen honderd euro boeken we een familiekamer waar we met twee kinderen plus hond in kunnen overnachten. Die prijs is inclusief een simpel maar zeker smakelijk ontbijtbuffet. Parkeren kan op de parking van het hotel (tegen betaling) of op straat (betaald parkeren van 08:00 tot 20:00 uur). Het derde voordeel is dat het hotel op tweehonderd meter ligt van de toegang tot de historische binnenstad van Neurenberg. Lekker eten en winkelen ligt binnen handbereik.

B&B Hotel Nürnberg-City is o.a. te boeken via booking.com.

Winkelen in Neurenberg

Neurenberg biedt uitstekende mogelijkheden om heerlijk te winkelen. In de historische binnenstad van Neurenberg zijn er meerdere winkelstraten waar je volop kunt winkelen. De belangrijkste winkelstraat is de autovrije Breite Gasse. Hier vind je een leuke mix van grotere ketens, horeca en een aantal kleinere lokale zaken. Neurenberg telt opvallend veel leuke schoenenzaken, zoals Brinissima voor de laatste mode op het gebied van schoenen en Undergroundstore waar je vooral schoenen kunt kopen in de stijlen punk, emo en gothic. Ook de Karolinenstrasse, de Königstrasse en de Ludwigstrasse zijn uitstekende winkelstraten. Overdekt winkelen doe je in City Point Nürnberg.

De meeste winkels zijn alle dagen van de week geopend van 10 tot 20 uur. Dit is ook op zaterdag. Op zondag zijn de winkels normaal gesproken gesloten. Sommige winkels sluiten eerder.

Nürnberger Lebkuchen

De stad Neurenberg kent naast de bekende worstjes nog een specialiteit: Nürnberger Lebkuchen. Het zijn een soort van gemberkoeken waar allerlei specerijen aan toegevoegd worden. De ronde koeken worden al sinds het haar 1395 gebakken in Neurenberg. Oorspronkelijk werden de Nürnberger Lebkuchen gemaakt door lokale monniken. Tegenwoordig is het een product dat door meerdere bakkers in Neurenberg gemaakt wordt. Het is een geografisch beschermd artikel. Dat betekent dat alleen maar Lebkuchen die daadwerkelijk uit Neurenberg komen de naam ‘Nürnberger Lebkuchen’ mogen dragen. Tegenwoordig zijn de Lebkuchen er in een groot aantal variaties. De meest verkochte soorten zijn ‘natur’ (zonder verdere toevoegingen), met chocolade erop of met een glazuurlaag er op. Je kunt Lebkuchen ook kopen op de dagelijkse markt. Ze zijn een aantal weken houdbaar, dus je kunt ze gemakkelijk meenemen naar huis om ze op een later tijdstip op te eten.

Weisser Turm

De Witte Toren (Weißer Turm) is een tegenwoordig vrijstaande toren die vroeger deel uit maakte van de voormalige ommuring van de middeleeuwse stad Neurenberg. De toren staat aan de Ludwigsplatz. De toren is vermoedelijk rond het jaar 1250 gebouwd en heeft tien waarschijnlijk als tolpoort dienstgedaan. De uit rode bakstenen opgebouwde toren is voorzien van een fraaie poortentree en mag absoluut een aantrekkelijk bouwwerk genoemd worden. De naam ‘Witte Toren’ verwijst naar het witte cement dat vroeger tussen de bakstenen zat. De witte kleur tussen de stenen is inmiddels verdwenen, maar de naam ‘Witte Toren’ is blijven bestaan. Vlak bij de toren is er tegenwoordig een redelijk druk metrostation dat ook de naam Weißer Turm draagt.

City Point Nürnberg

City Point is een overdekt winkelcentrum in de oude binnenstad van Neurenberg. In totaal zijn hier ongeveer zestig winkels en horecabedrijven gevestigd. City Point is te vinden aan de Breite Gasse 5 en is van maandag tot en met zaterdag geopend van half tien ’s morgens tot acht uur ’s avonds. Sommige winkels gaan wat vroeger open Bij het winkelcentrum hoort een ondergrondse parkeergarage die plaats biedt aan tweehonderd auto’s. Let op: deze parkeergarage is alleen tijdens de openingstijden en -dagen van het winkelcentrum geopend.

Museumsbrücke

De Museumsbrücke is een boogbrug die de Pegnitz in Neurenberg overspant. De brug is onderdeel van de Königstrasse die de Haptmarkt met de St. Lorenzkerk met elkaar verbindt. De plek waar nu de Museumsbrücke ligt is tevens de plek waar ooit de eerste brug van Neurenberg te vinden was. In de dertiende eeuw lag hier een houten brug over de Pegnitz. De huidige brug heeft een lengte van 55 meter en stamt uit het jaar 1700.

Albrecht-Dürer-Haus

Albrecht Dürer was een veelzijdige kunstenaar die in 1471 in Neurenberg geboren werd. Hij behoort tot de meest belangrijke kunstenaars uit de Europese Renaissance. Tijdens zijn leven heeft hij drie grote reizen door Europa gemaakt waarbij hij contacten legde met machthebbers en andere kunstenaars. Zijn vele werken (schilderijen, tekeningen, houtsneden en gravures) hebben velen geïnspireerd. Sommige werken waren toen baanbrekend, zoals zijn zelfportret uit het jaar 1500. De toen 28 jaar jonge Albrecht Dürer was de eerste Noord-Europeaan die zichzelf frontaal schilderde.

Het vakwerkhuis in Neurenberg waar Albrecht Dürer vanaf 1509 tot aan zijn dood in 1528 woonde is sinds 1871 een museum dat gewijd is aan het leven en werk van Albrecht Dürer. Wie het museum wil bezoeken die moet er rekening mee houden dat het op maandag gesloten is.

Sint-Laurentiuskerk

De Sint-Laurentiuskerk is een nadrukkelijk aanwezig bouwwerk binnen de historische binnenstad van Neurenberg. De Duitse naam van de protestantse kerk is Lorenzkirche. De kerk staat op de Lorentzplatz. Fraai is vooral de gotische façade met aan beide kanten twee niet geheel identieke torens die respectievelijk 80,8 en 81 meter hoog zijn. De geschiedenis van de kerk voert terug naar de dertiende eeuw. Toen begon de Sint-Laurentiuskerk als een vrij bescheiden kerk. In de loop der eeuwen is de kerk steeds verder vergroot en aangepast. In 1943 werd de Sint-Laurentiuskerk getroffen door bommen en raakte redelijk zwaar beschadigd. De belangrijkste kunstwerken waren op dat moment al veilig verborgen. Na de wederopbouw (1949-1952) konden de schatten weer teruggeplaatst worden in de kerk.

Handwerkerhof

Het Handwerkerhof is in 1971 als toeristische attractie bij de Vrouwentoren van de stadsommuring aangelegd. Hier worden lokale specialiteiten aangeboden zoals de Nürnberger Rostbratwürste, bierspecialiteiten, Lebkuchen en lokale wijnen. Ook zijn er allerlei ambachten vertegenwoordigd zoals poppenmakers, glasblazers, goudsmeden en meer. De winkels zijn maandag t/m vrijdag geopend van 10:00 tot 18:30 uur. Op zaterdag zijn ze vanaf 10:00 uur tot 16:00 uur geopend. Op zondag openen de winkels hun deuren alleen maar op speciale koopzondagen en tijdens de kerstmarkt. De horeca opent van maandag tot en met zaterdag hun deuren tussen 10:30 en 22:00 uur. De Handwerkerhof behoort zeker tot de meest sfeervolle plekjes van Neurenberg om te gaan eten.

neurenberg-handwerkhof

Turkse wijk

In het zuidwesten van de historische binnenstad van Neurenberg is in de loop der jaren een Turkse wijk ontstaan. Wie door de Ludwigstor de stad binnenwandelt die komt in de Ludwigstrasse terecht. Hier zijn het vooral Turkse en andere buitenlandse ondernemers die er hun ondernemingen hebben. Zo zie je hier oriëntaalse winkels, shishalounges waar je van een waterpijp kunt genieten, Turkse eetgelegenheden en een Turks reisbureau. De kledingwinkels die je in dit stukje van Neurenberg aantreft richten zich vooral op consumenten die op lage prijzen jagen. Wie op zoek is naar koopjes die moet daarom zeker deze Turkse wijk opzoeken. Ook kun je hier terecht voor typische oriëntaalse kleding zoals prachtige jurken.

Luitpoldstrasse

De Luitpoldstraße is een straat gelegen in het zuidoosten van het historische centrum van Neurenberg. De Luitpoldstraße is vooral bekend als een soort van rosse buurt. Hier vind je een combinatie van clubs en erotiek in de ruimste zin des woords. Raamprostitutie komt hier niet voor, maar de paar bedrijven die zich op het ‘adult entertainment’ richten bieden een ruim assortiment aan.