Bratislava: prachtige hoofdstad van een jonge republiek

Bratislava is sinds de opsplitsing van Tsjechoslowakije in de landen Tsjechië en Slowakije de hoofdstad van Slowakije. Tot het jaar 1919 heette Bratislava nog Prešporok, in het Nederlands vertaald als Presburg. Bratislava ligt in het zuidwesten van Slowakije, op slechts een uurtje rijden van de Oostenrijkse hoofdstad Wenen. Na het uiteenvallen van het oostblok heeft Bratislava een enorme ontwikkeling doorstaan. Van een gehavende stad in de na-oorlogse periode is Bratislava nu een hippe stad die te maken heeft met een snel toenemende mate van populariteit onder stedentrippers. Dat dankt het vooral aan de vrij compacte historische binnenstad die na diverse restauraties in topcondities is. Vooral de op een heuvel gelegen burcht van Bratislava trekt veel bekijks. Naast andere blikvangers is Bratislava vooral ook een sfeervolle stad waar je lekker rond kunt wandelen en nog tegen betaalbare prijzen kunt genieten van een hapje of een drankje. Wie naar Bratislava wil vliegen die zal landen op de internationale luchthaven M.R. Štefánika, gelegen op een kleine tien kilometer van het centrum.

Als je een stedentrip naar Bratislava wilt maken, dan is de periode mei tot en met september de beste reistijd om dat te doen. Dit is de periode met veruit het lekkerste weer en de hoogste temperaturen. Wees wel voorbereid op een mogelijke bui.

Een leuke manier om Bratislava te ontdekken is door middel van een georganiseerde stadstour. Bij Ticketbar Bratislava kun je verschillende stadstours door Bratislava boeken of tickets kopen voor de snelle veerboot tussen Wenen en Bratislava (reistijd van anderhalf uur).
Bekijk alle Bratislava excursies, stadstours en attracties.



Nationale Raad van de Slowaakse Republiek

Het gebouw waar het de regering van Slowakije gezeteld is staat naast de Burcht van Bratislava. Het zeer sober vormgegeven bouwwerk kijkt uit over de Donau en het zuidelijke deel van de stad. Voor het gebouw heb je dan ook een prachtig uitzichtpunt van waaraf je de Donau, een deel van Bratislava en het kasteel kunt zien en fotograferen. Opvallend detail is dat wij in eind augustus hier helemaal geen bewaking aanwezig hebben zien zijn. Dat zal ongetwijfeld met het zomerreces te maken gehad hebben, maar dan nog is het iets wat je vrijwel nergens ziet: een ogenschijnlijk onbewaakt parlementsgebouw.



Parlamentka Restauracia

Het naast het parlementsgebouw restaurant is vanwege twee redenen een echte aanrader. Allereerst kun je hier wat eten of drinken met wat volgens ons het beste uitzicht van Bratislava is. Als dat nog niet voldoende reden is melden we er ook graag even bij dat de schnitzel die we hier gegeten hebben zeker tot de beste schnitzels behoort die we ooit gegeten hebben. Wil je er overigens iets van groente bij willen hebben dan zul je dat apart moeten bestellen. Je hebt overigens kans dat dit restaurant ’s avonds afgehuurd is voor een feestje. Een uitstekende andere optie is het restaurant dat op het terrein van het kasteel staat.

Bratislavsky Hrad

Zowel letterlijk als figuurlijk de blikvanger van Bratislava is de Burcht van Bratislava (Bratislavsky Hrad). Deze burcht staat op de noordelijke oever van de Donau, ten westen van de historische binnenstad. Wie te voet de burcht wil bezoeken die zal een stukje bergop moeten wandelen. Wie daar geen zin in heeft die kan ook met de auto naar boven en de auto in de parkeergarage parkeren of met de tram naar boven gaan. De burcht op zich stamt oorspronkelijk uit het begin van de tiende eeuw, waarna er meerdere keren uitbreidingen en aanpassingen plaatsgevonden hebben. Op 28 mei 1811 is de burcht zelfs vrijwel geheel afgebrand, waarna het tot de jaren vijftig van de vorige eeuw duurde dat de burcht grotendeels herbouwd is. De meest recente grote restauratie begon in het jaar 2008 en was in 2010 afgerond. Dit werd gevierd met een groots opgezette ceremonie op 6 juni 2010 waarbij tevens het standbeeld van Koning Swentopluk onthuld werd. Niet alleen het kasteel met de torens op iedere hoek is de moeite waard, wie in de omringende tuin loopt die krijgt op de zuidelijke en oostelijke rand een prachtig uitzicht over Bratislava.

Grassalkovichpaleis

Het barokke Grassalkovičov Palác is het paleis waar de president van Slowakije woont. Het in grijs/wittinten uitgevoerde presidentieel paleis ligt aan de rand van het centrum aan het plein Hodžovo námestie. Dot vrij ruim opgezette plein geeft het paleis de statige uitstraling die hoort bij een residentie van een president. Achter het paleis ligt Grassalkovichova záhrada. Dit is een tegenwoordig publiek park op de plek waar vroeger de tuin van het paleis lag. Het behoort met het park bij de burcht en Medická záhrada tot de populairste parken in het centrum van Bratislava.

Omgekeerde piramide

Misschien wel het meest bijzondere bouwwerk in Bratislava is het gebouw van de Slowaakse radio. Architecten Štefan Svetko, Štefan Ďurkovič and Barnabáš Kissling hebben met hun omgekeerde piramide een prachtig staaltje moderne architectuur opgeleverd. Het tachtig meter hoge gebouw was in 1983 gereed, waarna de Slowaakse radio vanaf 27 maart 1985 begon met haar reguliere uitzendingen vanuit hier. Toen wij voor de eerste keer oog in oog stonden met het gebouw hadden we eerlijk gezegd meteen het gevoel dat het om een ontwerp uit de jaren zeventig of tachtig van de vorige eeuw ging. Op de een of andere manier straalt het gebouw iets uit alsof het uit de oostblokperiode van de stad komt, waarbij de bruine tinten een redelijke inschatting geven uit welk tijdperk het afkomstig is.

Novy Most

De naam Novy Most betekent letterlijk ‘Nieuwe Brug’. Deze over de Donau gelegen asymmetrische tuibrug is een belangrijke verkeersader voor het wegverkeer tussen de twee oevers waarover Bratislava verdeeld ligt. Wat de ruim 431 meter lange brug bijzonder maakt is dat het de langste brug ter wereld is met één pyloon en één brugdek. Bijzonder onderdeel van de brug is het restaurant bovenop de pyloon: UFO. Dit restaurant ziet eruit als een vliegende schotel en biedt een prachtig 360 graden uitzicht over Bratislava.

De Oude Stad

De historische binnenstad van Bratislava is de grote publiekstrekker van de stad. Hier bevinden zich de meeste bezienswaardigheden variërend van authentieke gebouwen, fraai vormgeven torens, indrukwekkende kerken en sfeervolle straten en pleinen. Topattracties van de Oude Stad zijn de Franciscanenkerk, het Oude Stadhuis (met daarin het Stedelijk Museum), het Paleis van de Primaat, de Michaëlpoort, Hlavné námestie en de Jezuïtenkerk. Een redelijk deel van de Oude Stad is autovrij. Het oostelijke deel van de binnenstad bestaat meer uit gebouwen uit latere tijden, met name uit de twintigste eeuw. Hier zie je veel straten en gebouwen die niet direct de moeite waard lijken te zijn, maar die feitelijk wel deel uitmaken van de historie van Bratislava en daardoor ook bij het gezicht van de stad horen.

Petržalka

Eén van de meest opvallende stadsdelen van Bratislava is Petržalka. Dit is het deel van de stad dat ten zuiden van de Donau ligt. Petržalka is ontwikkeld in de jaren zeventig van de vorige eeuw, toen er in Bratislava een communistische wind waaide. Dit is nu nog duidelijk terug te zien in de architectuur van dit deel van de stad. Petržalka bestaat vrijwel alleen uit rechthoekige wooncomplexen en winkels waar vrijwel geen enkele franje aan te bespeuren valt. De afgelopen jaren is dit deel van Bratislava een stuk opgefleurd door het aanbrengen van meer nadrukkelijk aanwezige kleuren op de appartementencomplexen.

Kunst

320-kunst1

Wie door de straten van Bratislava loopt die zal op veel verschillende manieren met kunst te maken krijgen. Dat kan door straatartiesten die hier net als in andere grote steden proberen geld te verdienen door de aanwezigheid van toeristen, opvallende kunstobjecten in de straten zoals Hviezdoslavovo Nameste of prachtige pieces (grafitti) onder het viaduct aan de noordkant van Nové Most, waar het busstation zit.

320-kunst2

Wie in Bratislava loopt moet zijn/haar ogen daarom zeker de kost geven en letten op de soms kleine details die in een hoekje verstopt zitten.

Trolleybussen

In Nederland zijn ze een zeldzaamheid, in Bratislava zie je ze volop rijden: trolleybussen. Deze elektrisch aangedreven bussen krijgen hun stroom geleverd door middel van bovengrondse kabels, bijna net zoals trams. Echter hebben de bussen geen rails nodig waar ze op rijden. De trolleybussen zijn naast de trams de meest gebruikte vorm van openbaar vervoer in Bratislava.

Euro

In Slowakije betaal je gewoon met de euro. Op 1 januari 2009 is de euro in Slowakije ingevoerd waarmee het het 16e land is geweest waar deze muntsoort geïntroduceerd is. Opvallend detail is dat de prijzen hier niet altijd zo afgerond lijken te zijn zoals ze dat bij ons zijn, maar dat je in Bratislava ook europrijzen ziet die redelijk overeenkomen met wat het product kostte toe de Slowaakse kroon nog de munteenheid was.

De afgelopen jaren zie je wel steeds meer afrondingen naar mooie euro-prijzen. Je hoort dan ook steeds meer inwoners van Bratislava en de rest van Slowakije klagen over stijgende prijzen na de invoering van de euro.

Donau

Bratislava ligt, zoals wel meer Centraal-Europese steden, aan de rivier de Donau. Lokaal wordt deze rivier Dunaj genoemd. Opvallend is hoe weinig er eigenlijk nog langs de oevers van de Donau gebeurd. Er liggen boten waarmee er een rondvaart gemaakt kan worden en een hotelboot. Verder worden de oevers van de Donau amper actief betrokken bij het culturele en sociale leven van de stad. waarschijnlijk zal dit slechts een kwestie van tijd zijn, want met name de noordelijke oever van de Donau leent zich uitstekend voor de ontwikkeling van een groter plan waarbij er vooral sprake is van ontspanning aan het water.

Parkeren in Bratislava

Net als in vrijwel iedere Europese hoofdstad is parkeren in Bratislava ook geen gemakkelijke opgave. In vrijwel het gehele centrum moet er betaald geparkeerd worden. Dat is niet zo erg, zolang je maar parkeerplek vindt. In de meeste straten is het echt zoeken naar een plaatsje. Je ziet dan ook regelmatig auto’s verkeerd of dubbel geparkeerd staan. Als toerist wil je je geen problemen op de nek halen omtrent het parkeren. Het beste is om daarom gebruik te maken van de parkeergarages die je her en der verspreid over de stad ziet. Ga je voor één dag naar Bratislava en wil je het historisch centrum inclusief het kasteel zien dan kunnen we de parking bij het kasteel aanbevelen. Een schone, goed verlichtte parkeergarage die recht tegenover de hoofdingang van het kasteel ligt. IPP Park Hrad is 24 uur per dag geopend.

Chinezen

Dat Bratislava een voor toeristen interessante stad is zie je aan de hoeveelheid Chinese bezoekers die hier op een gemiddelde dag rondlopen. Over het algemeen geldt dat de meeste Chinezen georganiseerde reizen door Europa maakt waarbij eigenlijk alleen de hoogtepunten bezocht worden. Dat Bratislava redelijk wat Chinese gasten weet te trekken zegt voldoende over de waarde van deze stad als toeristische bestemming.

Nationale Bank van Slowakije

Naast het gebouw van de Slowaakse radio staat de 111,6 meter hoge moderne Nationale Bank van Slowakije. Dit moderne bouwwerk bestaat aan de buitenkant grotendeels uit glas en vormt een fraai contrast met het absurdistische bouwwerk aan de westelijke kant. Het hoofdkantoor van Národná banka Slovenska (NBS) opende op 23 mei 2002 officieel haar deuren. Belangrijk doel van de in 1993 opgerichte bank was deelname aan de euro. Dit doel is vrij snel behaald met als resultaat toetreding tot de eurozone per 1-1-2009.

Hlavné námestie

De naam Hlavné námestie betekent letterlijk “hoofdplein”, waarmee aangeduid wordt dat het hier om het belangrijkste plein in Bratislava gaat. Het uit de veertiende eeuw stammende plein wordt eigenlijk gezien als het hart van de stad. Langs het plein zie je fraaie gevels in allerlei pasteltinten. De belangrijkste elementen aan het plein zijn het Oud Stadhuis dat een combinatie van renaissancestijl met barokke elementen kent, het Paleis van de Primaat en Maximiliaanfontein. In december wordt op het plein de jaarlijkse Kerstmarkt gehouden, dat als een goedkoop en leuk alternatief gezien voor de overbevolkte kerstmarkten in het zestig kilometer verderop gelegen Wenen. Ten noordoosten van het hoofdplein ligt het Frantiskanske-plein. Op dit plein vind je vrijwel doorlopend kraampjes waar souvenirs en ambachtelijke producten verkocht worden.