Košice: de toegangspoort tot Oost-Europa

De stad Košice is na de hoofdstad Bratislava de grootste stad van Slowakije en de belangrijkste in het oostelijke deel van het land. Mede hierdoor wordt de stad ook wel de toegangspoort tot het oosten genoemd. Mede door zijn ligging is het de meest etnisch diverse stad van het land. Er wonen Slowaken, Hongaren, Duitsers, Joden, Roma, Polen en Oekraïners van alle soorten en geloof. Deze diversiteit zorgt ervoor dat Košice een mooie kleurrijke stad is met veel bijzondere bezienswaardigheden. Door de eeuwen heen heeft de stad op meerdere cruciale momenten een belangrijke rol gespeeld. Zo was de stad het centrum van de anti-Hongaarse opstanden en was het de hoofdstad van de Slowaakse radenrepubliek. De stad is in voornamelijk bekend om zijn vredesmarathon, die voor het eerst in 1924 werd gelopen. Dit is de oudste Europese marathon en de op één na oudste ter wereld die nog steeds jaarlijks gelopen marathon. De belangrijkste bezienswaardigheden van de stad zijn de Sint Elisabethkathedraal, de zingende fontein, Urbanova veža en het staatstheater van Košice. Het belangrijkste museum van de stad is het Slowaaks Technisch museum.



Sint Elisabethkathedraal

De Sint Elisabethkathedraal is de belangrijkste en bekendste bezienswaardigheid van Košice. Het is tevens de grootste kathedraal van Slowakije en de hoofdkerk van het bisdom Košice. De bouw van de Sint Elisabethkathedraal werd gestart aan het einde van de veertiende eeuw en werd in het begin van de zestiende eeuw afgerond. De kathedraal is gebouwd in de laatgotische stijl en vernoemd naar de heilige Elisabeth van Hongarije. De kathedraal heeft een capaciteit van ongeveer vijfduizend personen en is meerdere malen per week bijna in zijn gevuld met gelovigen. Wil je de kathedraal bezoeken dan kan dit alleen buiten de missen, voor het maken van foto’s wordt een bijdrage gevraagd. De belangrijkste bezienswaardigheid in de kathedraal is het gotische hoofdaltaar. Op het altaar zijn achtenveertig schilderijen te zien over het leven van de Heilige Maagd en van Christus.
kosice-sint-elisabeth-binnen



Staatstheater van Košice

Het Staatstheater van Košice ook wel bekend als de opera van Košice is een prachtig neobarok gebouw uit de laatste helft van de negentiende eeuw. Het is een klassiek theater waar voornamelijk opera’s, ballet en dramavoorstellingen te zien zijn. Het gebouw is aan de binnenzijde prachtige versierd met gipsen ornamenten en een rijkelijk beschilderd plafond. Het theater is normaal gesproeken niet opengesteld voor het publiek, wil je de binnenzijde van het Staatstheater van Košice bewonderen, dan zal je een voorstelling moeten bijwonen.

Zingende fontein

De zingende fontein van Košice is een van de bekendste bezienswaardigheden van de stad. Hij is te vinden in het park aan de HLavná Ulica tussen de Sint Elisabethkathedraal en de Opera van Košice. Bijzonder aan deze zingende fontein is dat er ongeveer honderd verschillende deuntjes en klassieke stukken uit de fontein te horen zijn. De waterstalen en gekleurde lampen bewegen mee op het ritme van de muziek. In de zomermaanden reageert de fontein ook op het klokkenspel, zodat er een homogeen geheel ontstaat. Er zijn in totaal zevenhonderdvijftig sproeiers die bijna twintig meter hoog kunnen spuiten. De fontein is tijdens de avonduren het mooist aangezien de kleuren dan het best tot hun recht komen.

Slavia

Het hotel-restaurant en café Slavia is gevestigd in misschien wel het mooiste art-nouveau gebouw van Košice. Het is te vinden aan de Hlavná recht tegenover de Opera van Košice. Het pand werd gebouwd in het begin van de twintigste eeuw op de plaats waar eerste een kleiner herenhuis te vinden was. Als je het pand goed bekijkt zal je zien dat de ornamenten en schilderijen op het pand voornamelijk te maken hebben met het brouwen van bier. Zo zie je er hopranken en een fontein van bier. In de jaren tachtig van de vorige eeuw is Slavia ingrijpend gerenoveerd. De gevel en de hotelkamers hebben echter wel hun authentieke charme weten te behouden. In Slowakije is het gebouw met name bekend omdat er een lokaal televisieprogramma wordt opgenomen.

HLavná Ulica

De HLavná Ulica of hoofdstraat van Košice is de belangrijkste straat van de stad. Zo goed als alle belangrijke gebouwen zijn op of aan dit plein te vinden. Zo zijn midden op de HLavná Ulica de Sint Elisabethkathedraal, Sint Michielskapel, het Staatstheater en de Zingende Fontein te zien. Het Slovaaks Technisch museum, hotel-restaurant en café Slavia, het paleis van de Aartsbisschop, het Oude stadhuis en de Premonstrátský kerk zijn slechts enkele van de bezienswaardigheden die aan de straat gebouwd zijn. Daarnaast zijn de meeste terrassen, restaurants en winkels in de buurt van deze straat te vinden. Je zou zelfs kunnen zeggen dat als je de HLavná Ulica hebt gemist, je Košice niet gezien hebt.

Sint Michielskapel

De Sint Michielskapel of Kaplnka svätého Michala van Košice is een gebouwd in de veertiende eeuw. Hij werd gebouwd als begrafeniskapel en werd voornamelijk gebruikt voor begrafenissen. De begane grond van de kapel werd gebruikt als knekelhuis, terwijl op de eerste verdieping de verschillende grafruimtes waren. Bijzonder was dat indertijd in de kapel bijna uitsluitend Slowaakse diensten werden gehouden terwijl er in de Sint Elisabethkathedraal alleen Duitse of Hongaarse waren. Door de eeuwen heen heeft de kapel meerdere renovaties ondergaan. De laatste werd in 2006 afgerond waarna de kapel weer in zijn oude glorie te zien was

Slowaaks Technisch museum

Het Slowaaks Technisch museum is een groot museum dat uit verschillende onderdelen bestaat. Zo zijn er verschillende kamers die het mijn en ijzerertsverleden van Košice uitleggen. Dit soms aan de hand van foto’s of voorwerpen, maar ook doormiddel van maquettes en oude machines. Er is een ruimte met oude fototoestellen, een ruimte met landmeters en ga zo maar door. De ruimte waar we uiteindelijk de langste tijd hebben doorgebracht is bij de verschillende opstellingen. Je kunt er allerlei proefjes uitvoeren, jammer was wel dat alle uitleg uitsluitend in het Slowaaks werd gegeven waardoor het soms moeilijk was erachter te komen wat nu precies de bedoeling. Het merendeel van de proeven spraken gelukkig voor zichzelf.

Synagoge

De nieuwe orthodoxe synagoge van Košice is gebouwd in het begin van de vorige eeuw niet ver van het historische centrum van de stad. Het gebouw wordt tegenwoordig niet meer in zijn geheel als synagoge gebruikt, in een groot deel van het gebouw is tegenwoordig een permanente expositie van de Ludovit Feld te zien. Dit is een van de weinige Joden die Auschwitz overleefde en terugkeerde naar Košice. Hij is bekend vanwege zijn kleine postuur, hij stopte met groeien op zijn achtste jaar en vanwege de lugubere tekeningen die hij maakte. Volgens sommige bronnen waren deze tekeningen de rede dat hij het concentratiekamp wist te overleven.

Urbanova veža

De Urbanova veža, of toren van Sint Urbanus is een gotische toren met een piramidevormig dak midden in het historische centrum van de stad. De torren is te vinden naast de Sint Elisabethkathedraal. De Urbanova veža is gebouwd in de veertiende eeuw en is vernoemd naar de zeventiende officiële paus, Urbanus de Eerste. Het pyramidevormig dak werd in de achttiende eeuw toegevoegd, in de barokke stijl. De punt wordt gevormd door een ijzeren dubbelkruis. De romaanse bogengang werd aan het begin van de twintigste eeuw toegevoegd. In de muren rondom de gang werden zesendertig grafstenen uit de veertiende en vijftiende eeuw ingelegd. De toren werd tijdens een grote brand in 1966 bijna helemaal verwoest. Na de renovatie ging de toren dienen als museum, vandaag de dag zijn er wassen beelden van verschillende voorname inwoners van de stad te vinden.

Jakabov Palác

Het neogotisch paleis Jakabov is gebouwd aan het einde van de twintigste eeuw. Indertijd lag het paleis net buiten het historische centrum van de stad aan een rivierbedding. Tegenwoordig is het paleis te vinden in het historische centrum aan de botanische tuin van Košice. Bijzonder detail is dat het paleis gebouwd is met stenen die afgekeurd werden tijdens de renovatie van de Sint Elisabethkathedraal. Het paleis heeft in de loop der jaren verschillende functies gehad, zo was het de werkplek van de toenmalige president Edvard Benes en is het jarenlang de plaats geweest waar de Britse council was gevestigd. Vandaag de dag wordt het gebouw alleen nog gebruikt voor evenementen en festiviteiten.