Pécs: de cultuurhoofdstad van Hongarije

De stad Pécs behoort tot de grootste steden van Hongarije. Net als veel andere steden en dorpen in het land heeft Pécs te maken met een negatieve bevolkingsgroei. De stad ligt in het zuiden van Hongarije op een steenworp van de grens met Kroatië. Door de zuidelijke ligging en het feit dat de stad beschermd ligt achter het Mecsekgebergte heeft Pécs een heel andere uitstraling dan veel andere steden in het land. De stad Pécs besod al ten tijde van de Romeinse overheersing van het gebied. Het is zelfs goed mogelijk dat het Keltische stammen waren die zich hier het eerste vestigden. De grote bloeiperiode had de stad in de veertiende eeuw toen de vijfde universiteit van Europa in de stad gevestigd werd. In de zestiende eeuw werd de stad veroverd en verwoest door de Ottomanen. In de zeventiende eeuw werden deze verdreven en werd de stad in zijn huidige barokke karakter herbouwd. Tegenwoordig is Pécs de belangrijkste toeristische bestemming in het zuiden van Hongarije. In 2010 was Pécs de culturele hoofdstad van Europa.



Petrus en Paulus basiliek van Pécs

De huidige basiliek van Pécs is gebouwd aan het einde van de achttiende eeuw, volgens plannen van een Oostenrijkse architect. Deze kathedraal is echter gebouwd op de fundamenten van een nog veel oudere kerk. Volgens de schattingen zou de eerste kerk hier al in de vierde eeuw na Christus gesticht zijn. Uit deze periode stamt ook de vroegchristelijke necropolis van Pécs. Al in de elfde eeuw werd deze vervangen na een brand vervangen voor een grotere in de romaanse stijl.
pecs-petrus-en-paulus-basiliek-2
De huidige basiliek is in de neo-romaanse stijl gebouwd en zou veel weghebben van de originele kathedraal uit de elfde eeuw. De binnenzijde van de basiliek is prachtig versierd met allerlei kleurrijke fresco’s. Tijdens een bezoek aan de basiliek heb je de mogelijkheid om een van de toren te beklimmen. Het uitzicht vanuit deze toren is prachtig. Toen wij de basiliek bezochten was de renovatie nog in volle gang.



Moskee van pascha Kassim Gasi

Op het hoogste punt van het Széchenyiter tér staat de moskee van pascha Kassim Gasi. Deze moskee is een van de weinige bouwwerken uit de Ottomaanse periode die nog steeds in zijn oude glorie te bewonderen is. Op meerdere plaatsen in Europa en daarbuiten zijn in de loop der eeuwen kerken omgebouwd tot moskee. De Hagia Sophia in Istanboel is hiervan waarschijnlijk het bekendste voorbeeld. Andersom gebeurt het niet zo vaak, Althans niet als er typische islam kenmerken zichtbaar blijven. Vandaar dat de pascha Kassim Gasi moskee op zich al een bijzonder bouwwerk is.
pecs-moskee-van-pasha-kassim-gasi
Als je door de voormalige moskee loopt zie je overal nog herinneringen aan zijn vroegere functie. Zo kom je een gebedsnis en Ottomaanse Lampen tegen. Aan de buitenzijde is de minaret van de Moskee wel verdwenen, maar op de toren van de koepel staan tegenwoordig de halvemaan en het kruis bij elkaar.

Zsolnay-fabriek

Aan de rand van de stad Pécs ligt de oude Zsolnay-fabriek. Deze fabriek verdiende zijn naam en faam tijdens de eerste decennia van de twintigste eeuw. Ten tijde van de Judenstil en de Hongaarse variant hiervan maakte de fabriek porselein, tegels en andere stenen voorwerpen. De kwaliteit van de spullen die uit deze fabriek kwamen waren veel hoger dan van veel andere fabrieken. Dit had vooral met het extreme weer te maken in dit deel van Europa. Het porselein en tegels moesten bestand zijn tegen temperatuurverschillen van soms wel zestig graden. Indertijd was de Zsolnay-fabriek de grootste fabriek van het land.
Nadat de stijl uit de mode raakte en de omstandigheden in het land veranderden ging het slechter met de fabriek. Na de Tweede Wereldoorlog en de komst van het communisme werd de fabriek genationaliseerd en werden er “gewone” gebruiksgoederen gemaakt. Tegenwoordig is de fabriek weer een zelfstandig opererende organisatie die tot de wereldtop behoort.
Op het terrein van de oude fabriek, dat vol staat met allerlei prachtige gebouwen uit de hoogtijddagen van Zsolnay. Zijn tegenwoordig verschillende musea te vinden. Toen wij het terrein bezochten waren de meeste gesloten, maar we hebben ons laten vertellen dat als je alles wilt zien en bekijken je wel een dag nodig zal hebben.

Vroegchristelijke necropolis van Pécs

De oude Christelijke graven van Pécs zijn de bekendste bezienswaardigheden van de stad. Dit voornamelijk omdat ze terug te vinden zijn op de Werelderfgoedlijst van de Unesco. De ondergrondse tombes zijn rijkelijk versierd met muurschilderingen, die allerlei Bijbelse thema’s uitbeelden. De tombes werden oorspronkelijk gebouwd als onderdeel van een grafkapel. De tombes waren onder de grond te vinden en bovenop stonden gedenkkappellen. Tegenwoordig kun je via een ondergronds gangenstelsels het merendeel van de tombes bezoeken. Het dak bestaat uit glazen platen waardoor je wel een goed zicht hebt op de graven en de beschilderingen. Er is een graf wat iets verder weg ligt en je via een entree kunt bezoeken. Al met al is het een interessante archeologische site om te bezoeken, maar ruim er niet te veel tijd voor in.

Zsolnay-fontein

Dankzij de Zsolnay-fabriek zijn er in Pécs behoorlijk wat invloeden van de Jugendstil of de Hongaarse variant, szecesszió. Het allermooiste voorbeeld hiervan in Pécs is de stierenfontein ook wel bekend als de Zsolnay-kút. De vier stierenkoppen op de fontein hebben een prachtige groene glans die verkregen is door het Eosineglazuur dat in de Zsolnay-fabriek gemaakt werd. De fontein is te vinden op het Széchenyiter tér voor de Szent Sebestyén vértanú templom. Hij staat wat verscholen achter het groen dus mis hem niet.

Bisschoppelijk paleis van Pécs

Het bisschoppelijk paleis van Pécs is een van de vele prachtige bezienswaardigheden van de stad. Het paleis is ondanks dat het nog steeds het woonhuis is van de bisschop van Pécs geopend voor het publiek. Enkele malen per dag, in de zomerperiode, kun je onder begeleiding van een gids een rondleiding door het gebouw krijgen. Jammer genoeg is deze rondleiding alleen in het Hongaars en moet je het als toerist doen met een koptelefoon, die in het Engels een vergelijkbaar verhaal verteld. De verschillende stijlkamers van het bisschoppelijk paleis zijn prachtig ingericht en over ieder meubelstuk weet de audiotour wel iets te vertellen. Hierdoor is het wel een wat langdradige rondleiding. De tour door het bisschoppelijk paleis wordt afgesloten met een wandeling door de oude kelders van het paleis waarna je paleis via een geheime ingang verlaat.

Museum van Csontvary

Het Museum van Csontvary is te vinden in het historische centrum van Pécs. Het museum is bijna helemaal gewijd aan de Hongaarse kunstschilder Tivadar Kosztka Csontváry. In het museum zijn enkel van de topstukken van de misschien wel bekendste Hongaarse expressionistische schilder. Csontvary is met name bekend door zijn enorme schilderijen van landschappen en stadsgezichten. Veel van zijn schilderijen zijn gemaakt in Libanon, Italië, Hongarije en Griekenland. Wat opvalt is het formaat van de schilderijen, sommige zijn wel vijf of zes meter breed en twee meter hoog. Op de begane grond van het museum worden met regelmaat tijdelijke exposities en tentoonstellingen gehouden.

Museum van de middeleeuwse universiteit

Het museum van de middeleeuwse universiteit van Pécs is te vinden achter de Dom van Pécs. In het museum zijn verschillende bodemvondsten te zien die tijdens opgravingen aan de stadswallen ontdekt werden. Het museum is niet al te groot en wat je er te zien krijgt niet heel erg interessant. Heb je een combinatieticket en ben je in de buurt loop dan zeker even langs, maar koop er geen apart toegangsbewijs voor.

Synagoge van Pécs

De Synagoge van Pécs is gebouwd in de tweede helft van de negentiende eeuw. Zijn ontwerp is gebaseerd op de Romaanse stijl, maar het is wel een gestileerde versie hiervan. De eerste Joden vestigden zich al voor de Ottomaanse overheersing in de stad. Nadat de Ottomanen verdreven werden, kwamen de Joden weer terug naar Pécs, omdat de inwoners van de stad bang geworden waren voor andere geloven waren de omstandigheden waaronder dit gebeurde niet al te best. Toch mochten ze uiteindelijk een begraafplaats en een synagoge bouwen. Deze bleek al snel te klein en werd de huidige gebouwd. Vandaag de dag is er in Pécs een actieve Joodse gemeenschap te vinden die iedere week in de Synagoge te vinden zijn. Binnenin de synagoge hangt een plaquette ter herinnering aan de laatste dienst in 1944.

Széchenyiter tér

Széchenyiter tér is het centrale plein van Pécs. Op en aan dit plein zijn een groot deel van de bezienswaardigheden van de stad te vinden en gezellige terrassen. Het plein wordt gedomineerd door de Moskee van pascha Kassim Gasi. De trappen die naar de moskee leiden zijn in de zomermaanden vaak gevuld met mensen die van de zon zitten te genieten. Het Széchenyiter plein is de plaats om even te tot rust te komen. Dit kan op de trappen of op een van de bakjes. De mensen kiezen echter voor een van de vele terrassen die aan het plein te vinden zijn. Naast de moskee zijn de stierenfontein, de Zuil van de drie-eenheid, de Szent Sebestyén vértanú templom en de rechtbank tot de mooiste bouwwerken aan dit plein.

Zuil van de drie-eenheid

Midden op de Széchenyiter tér voor de Moskee van pascha Kassim Gasi staat de Zuil van de drie-eenheid van Pécs. Deze zuilen zijn bijna in iedere Hongaarse stad te vinden. De zuil in Pécs is opgericht nadat een pestepidemie werd overwonnen. Het monument is gebouwd ter herinnering aan de slachtoffers. De zuil in Pécs is ontworpen door de György Kiss. Op het monument zie je de drie plaagheiligen, de Vader en zoon op de voet van de obelisk en de duif van de Heilige Geest omringd met vergulde lichtstralen op de top.

Grand-Hotel Palatinus

Grand-Hotel Palatinus is gebouwd in de hoogtijdagen van de Grand-Hotels in Midden-Europa. Het hotel is één van de mooiste en beste bewaarde Grand-Hotels van Hongarije en heeft nog steeds de grandeur van lang vervlogen tijden. Het allermooiste van het grand-hotel is de art-nouveau lobby en trappenhuis. Met name de glas-in-loodkoepel in adembenemend. In de openbare ruimtes van het hotel kom je ogen te kort, overal zie je art-nouveau details. De kamers hebben door de jaren behoorlijk wat renovaties gehad en hebben een deel hun oude charme verloren.