Bergen: historische studentenstad in Wallonië

In het zuiden van België in Wallonië ligt de plaats Bergen, of Mons zoals de Walen zeggen. De stad behoort tot de tien grootste steden van België en is de hoofdstad van de provincie Henegouwen. De omgeving van Mons wordt al bewoond sinds het stenen tijdperk. Er is sprake van permanente bewoning vanaf de Romeinse tijd. In de zevende eeuw na Christus werden er meer huizen gebouwd rond het kasteel van de Graven en is er voor het eerst sprake van de vorming van een stad. In de eeuwen die volgden is de stad in verschillende handen geweest.
De stad tegenwoordig bekend als een energieke studentenstad waar bijzonder veel jongeren wonen. De stad is van oudsher een echte industrie stad. Tijdens de economische crisis in de tweede helft van de twintigste eeuw verliest de stad veel van oude grandeur. Ter compensatie bouwt de regering een universiteit in de stad waardoor er een nieuwe economische impuls door de stad gaat. De laatste decennia is er hard gewerkt om de stad zijn oude grandeur weer terug te geven en niet zonder succes. Een groot deel van de historische gebouwen zijn tegenwoordig weer in ere hersteld en deel van de musea hebben recentelijk een metamorfose gehad. Al met al maakt dit van Mons een leuke dicht bij de deur stedentrip.



Het Aapje van Mons

Ingemetseld in de gevel van het stadhuis van Bergen zit het Aapje van Mons. Dit beeldje is hier in de eerste helft van de negentiende eeuw geplaatst maar de Aap van Mons wordt al veel eerder genoemd in de geschiedenisboekjes. De precieze oorsprong van het aapje is niet bekend, volgens sommige bronnen was het aapje vroeger onderdeel van de kinderschandpaal. Wel wordt het aapje gezien als een geluksbrenger. Wie het kopje van de aap streelt en daarbij een wens doet maakt een grote kans dat de wens uitkomt. Met name stellen met een duidelijke kinderwens schijnen baat te hebben bij het aanraken van het aapje.
Ondertussen is het aapje van Mons één van de belangrijkste kenmerken van de stad geworden. In meerdere souvenirwinkels en andere winkels kom je groene replica’s van het aapje tegen.



Grand Place

De Grand Place is het stralende middelpunt van het stadshart Mons. Op deze prachtige markt die volgebouwd is met historische gebouwen en in de zomermaanden volstaat met terrassen worden de belangrijkste evenementen in bergen georganiseerd. Het bekendste gebouw dat aan de Grand Place staat is het stadhuis of Hotel de Ville van Mons. Op de markt wordt wekelijks een grote bloemenmarkt gehouden. Eenmaal per jaar is de grote markt van Bergen het toneel van het grootste spektakel van de stad het Doudou.  Tijdens dit evenement staat de markt volgepakt met mensen die het schouwspel van dichtbij willen meemaken.
De Grand Place van Mons is de ideale plek om je rondwandeling in de stad te beginnen en te eindigen. Je kunt dan bij aanvang op het terras een kopje koffie nemen en na afloop genieten van een heerlijk Belgisch biertje. Een luguber weetje over de grote markt van Bergen is dat in de middeleeuwen op dit plein de executies plaatsvonden.

Sint-Waltrudiskerk

De bouw van de Sint-Waltrudiskerk in Bergen startte in aan het einde van de vijftiende eeuw. In het begin van de zeventiende eeuw werd de bouwwerkzaamheden stopgezet. De kerk werd nooit afgebouwd. Dit verklaard de wat vreemde structuur van kerk. Ondanks dat de Sint-Waltrudiskerk nooit is afgebouwd is het toch de mooiste en meest indrukwekkende kerk van de stad. Een bezoek aan de kerk mag je zeker niet overslaan al was het alleen maar om de prachtige glas-in-loodramen te zien. Deze ramen werden in het begin van de zestiende eeuw geschonken door Maximiliaan van Oostenrijk. Overal in de kerk zie je prachtige reflecties van deze ramen. In de kerk zijn de reliekschrijnen van de Heilige Waltrudis te vinden. Een met het lichaam van de heilige en één met het hoofd. Deze relieken worden ieder jaar tijdens de Drievuldigheidprocessie in de gouden koets door de stad heen gevoerd. De gouden koets die hiervoor gebruikt wordt staat ook in de kerk opgesteld.

De Scheepsliften van Henegouwen

De scheepsliften van Henegouwen zijn een bijzondere attractie in de directe omgeving van Bergen. In totaal zijn er zes scheepsliften in te vinden. De vier oudste zijn opgenomen op de Werelderfgoedlijst van de Unesco. Deze liften zijn gebouwd aan het einde van de negentiende eeuw en het begin van de twintigste eeuw en waren bedoeld om het verval van 68 meter op het historische centrumkanaal te overbruggen. Deze vier bijna identieke liften liggen op enkele kilometers van elkaar vandaan en worden tegenwoordig alleen nog door de pleziervaart gebruikt.
Iets verder van Bergen vandaan ligt het hellend vlak van Ronquières. Deze lift werd gebouwd in de tweede helft van de vorige eeuw. De schepen overbruggen er een hoogte van 68 meter. Het hellend vlak heeft een totale lengte van 1.400 meter.
De nieuwste en meest indrukwekkende van de scheepsliften is de Scheepslift van Strépy-Thieu. Deze werd pas opgeleverd in 2002 en is sindsdien een populaire bezienswaardigheid in België. In totaal overbrugt de lift een hoogte van net iets meer dan 73 meter. In het gebouw is tevens een klein bezoekerscentrum te vinden waar je van alles over de bouw van de scheepslift te weten kan komen. Verwacht hier echter niet te veel van.

Belfort

Het Belfort van Bergen is één van de 56 belforten in Frankrijk en België die op de werelderfgoedlijst van de Unesco staan. Het belfort van Bergen is gebouwd in de tweede helft van de zeventiende eeuw. De toren is gebouwd op de resten van het Gravensteen op het hoogste punt van de stad. Het belfort van Bergen is het enige belfort in België dat in de barokke-stijl is gebouwd. De toren is 87 meter hoog en er hangen 49 klokken in. Deze spelen ieder kwartier een deuntje. Jammer genoeg werd de toren net gerenoveerd toen wij er waren en kon hij niet bezocht worden. In het belfort is een museum te vinden dat gewijd is aan de geschiedenis van het belfort en zijn toelating op de werelderfgoedlijst. Het typische karakter van deze toren wordt voornamelijk bepaald door het bolvormige toren dak en de enorme gouden windhaan.

Tuin van de Burgemeester

Achter het stadhuis van Bergen ligt de Tuin van de Burgemeester. Dit kleine maar gezellige stadparkje is één van de leuke kleine plekjes die in Mons te vinden zijn. Het kleine stadspark kenmerkt zich door de prachtige oude bomen de kleurige bloemen en de meerdere kunstwerken die er te vinden zijn. Het leukste beeldhouwwerk dat er staat is de fontein Le Ropieur. Dit standbeeld van Léon Gobert is hier geplaats tijdens de opening van het park in 1937. De deugniet die het bij de fontein staat probeert al sinds deze tijd de voorbijgangers nat te spuiten. De Tuin van de burgemeester kan vanaf de Grand Palce bereikt worden door de tunnel die onder het stadhuis ligt of via de rue d’Enghien aan de achterzijde. In de zomermaanden zijn er in de Tuin van de Burgemeester altijd wel spelende kinderen te vinden. De Tuin van de burgemeester is daarnaast de beste plaats in Mons om een concert van de beiaardier bij te wonen

Het stadhuis van Bergen

Het stadhuis van Bergen is zonder twijfel het mooiste gebouw aan de Grand Place. Het gebouw stamt uit de tweede helft van de vijftiende eeuw. In deze periode werd de gotische gevel opgetrokken. Pas een eeuw later werd de toren op het stadhuis gezet en werden de zijgevels gebouwd. Nog steeds is het pand in gebruik als gemeentehuis. In de oude delen van het gebouw worden nog steeds huwelijksplechtigheden voltrokken. Als je via de tunnel onder het stadhuis doorloopt kom je uiteindelijk in de Tuin van de Burgemeester terecht. Jammer genoeg kan het stadhuis van Bergen niet vrij bezocht worden.

Regionaal museum voor de Natuurwetenschappen

Het Regionaal museum voor natuurwetenschappen ook wel het Museum voor Natuurlijke Historie is een bijzonder museum in Bergen. In dit geval betekend de term bijzonder niet veel goed. De collectie van het museum is weliswaar indrukwekkend en de entree is gratis toch kun je een bezoek aan dit museum maar het beste overslaan. De meerderheid van de opgezette dieren zijn van een dergelijke kwaliteit dat ze een museum onwaardig zijn. Daarnaast zijn ze fantasieloos met zijn allen in krappe glazen vitrines gepropt. Het meest in het oog springende object in het museum zijn de overblijfselen van de reus Constantin. Maar je kunt jezelf afvragen of het skelet van deze man in dit museum thuishoort.

Rue de la Chausseé

De rue de la Chausseé is de bekendste en drukste winkelstraat van bergen. In deze winkelstraat kom je alle grote winkelketens en bekende merken tegen. De winkelstraat is niet al te groot maar heeft toch behoorlijk wat te bieden. Aan deze winkelstraat ligt ook de overdekte Passage du Centre. De niet al te mooie gedateerde passage bied wel een leuke variatie aan  winkels. Een van de leukste winkels in deze passage is een grote boekenwinkel.

Kasteel van Havré

In het dorpje Havré niet ver van Mons staat de kasteelruïne van Havré. De oudste delen van dit kasteel stammen uit de dertiende eeuw. Het kasteel is tot de achttiende eeuw permanent bewoond en na deze periode kwam het kasteel snel in verval. In het begin van de twintigste eeuw stortte een deel van het kasteel in waarna een groot deel werd afgebroken. In de jaren zeventig van de vorige eeuw werd een deel van het kasteel herbouwd. Momenteel wordt een deel van het kasteel terug in ere hersteld de renovatie zal vermoedelijk nog vele jaren gaan duren. De tuin van het kasteel bestaat gedeeltelijk uit een openbaar park met een speeltuin. Een ander deel bestaat uit een prachtige rozentuin die tegen een kleine entree bezocht kan worden. Met name de prachtige achthoekige toren is de moeite waard.

Sint-Calistuskapel

De Sint-Calistuskapel is het oudste nog steeds bestaande religieuze bouwwerk van Bergen. De kapel is gebouwd halverwege de elfde eeuw ter ere van de als martelaar gestorven Calixtus. Het oudste deel van het huidige gebouw is de crypte waar reproducties van enkele gisants van voormalige Franse koningen worden bewaard. Het plafond van de crypte is beschilderd met fresco’s. Deze fresco’s zijn een kopie van de originele die oorspronkelijk te zien waren. De andere delen van het gebouw zijn een stuk jonger en recentelijk gerestaureerd. In de andere delen van de kapel is tegenwoordig een expositie te vinden over de restauratie van het belfort. De kapel en het bijbehorende museum kunnen gratis bezocht worden.

Gravensteenpark

Het Gravensteenpark is een heerlijk oase van rust in het oude centrum van Mons. Het park ligt op de plaats waar vroeger het Gravensteenkasteel te vinden was. Van het kasteel is tegenwoordig niet veel meer te vinden. Alleen de resten van een oude slottoren en van de Caesartoren. Onder het park zijn nog enkele gewelven van het oude kasteel te vinden. In het park is ook het oudste religieuze monument van de stad te vinden de Sint-Calistuskapel. Deze kapel stamt uit de elfde eeuw. Maar het park is vooral bekend om zijn prachtige uitzichten over de stad Bergen en de zijn omgeving. Zeker in de zomermaanden is het park een fijne plek om te verblijven. Een ideale plek om even te genieten van de rust en de zon. Het park is dinsdag tot en met zondag geopend van 10:00 tot 18:00.

Doudou, rituele Ducasse van Bergen

De Ducasse van Bergen of zoals de inwoners van Mons het liefkozend noemen Doudou is een het grootste folkloristisch feest dat ieder jaar in Bergen gehouden wordt. Ieder jaar op de Drievuldigheidzondag, de zondag na Pasen, wordt deze bijzondere processie gehouden.  Tijdens deze dag vinden er twee verschillende gebeurtenissen plaats. Als eerst worden de relieken van Sint Waltrudis uit de Sint-Waltrudiskerk gehaald en op de gouden koets geplaatst. Deze koets wordt voortgetrokken door trekpaarden die de koets een heuvel van twintig procent op moeten trekken. Als het de paarden niet lukt om de top te bereiken dan zou er een jaar onheil over de stad komen. Vandaar dat de bewoners van de stad met man en macht proberen om de koets boven te krijgen. Volgens sommige verhalen hebben de paarden de top niet gehaald in 1914 en in 1940.
Het tweede deel bestaat uit het spel van de heilige Joris. Tijdens dit voorstelling wordt het gevecht van de heilige Joris en de draak ook wel Doudou genoemd nagespeeld. Dit schouwspel wordt gezien als het hoogtepunt van de dag. Het hele spektakel duurt precies een half uur. In dit half uur krijgen de toeschouwers een gevecht te zien tussen de tien meter lange groene draak en zijn duivels en Sint Joris die geholpen wordt door Chinchins. Tijdens het gevecht wordt continu het lied Doudou gezongen door een groot koor en een groot deel van de toeschouwers. Het gehele ritueel op Drievuldigheidzondag staat op de lijst van Orale en Immateriële zaken van de Unesco.

Info Toerisme

Het toeristisch informatiepunt van Bergen bevindt zich aan de grote markt of Grande Place pal naast het historische stadhuis van de stad. Bij bureau voor toerisme kun je alles te weten komen over de verschillende evenementen en activiteiten die er in de stad gehouden worden. Veder is er Nederlandstalige informatie verkrijgbaar over de stad en zijn vele hoogtepunten. In een boekje dat je gratis kan afhalen staat een klassieke stadswandeling die je langs de grootste en bekendste bezienswaardigheden van de stad voert.

Theater Royal

Al sinds de eerste helft van de negentiende is aan de Grand Place van Mons het Theater Royal te vinden. Dit prachtige theater is één van de meest in het oog springende gebouwen van het plein. Met nam de prachtige ijzeren hekwerken die aan de voorzijde van de neoklassieke gevel prijken zijn prachtig. Ondanks het feit dat het theater van Mons een oud theater is zijn binnenin alle moderne snufjes te vinden die je in een modern theater verwacht. Naast theatervoorstellingen worden er ook met regelmaat filmfestivals in het theater gehouden. Wil je een voorstelling bijwonen dan doe je er verstandig aan om ruim van te voren een kaartje te reserveren.

BAM

Het BAM of het museum van schone kunsten in Bergen is een bijzonder modern gebouw in het historische centrum van de stad. Het museum is te vinden aan de rue Neuve in één van de zijstraten van de Grote Markt. Het museum beschikt over een kleine eigen collectie die voornamelijk bestaat uit Belgische werken uit de periode tussen de vijftiende en de negentiende eeuw. Er worden met regelmaat grote exposities in het museum gehouden. Zo werd er na aanleiding van de heropening een grote tentoonstelling aan Andy Warhol. Toen wij het museum bezochten was er een tentoonstelling over de geometrische abstracties in België vanaf de Tweede Wereldoorlog. De bovenste verdieping van het museum is ingericht als een groot dakterras waar na het museum bezoek heerlijk in het zoonnetje van het prachtige uitzicht kan genieten. Het museum is dagelijks geopend van dinsdag tot en met zaterdag van 12:00 tot 18:00.

Vuursteenmijnen van Spiennes

Op slechts enkele kilometers rijden van Bergen vandaan liggen de neolithische vuursteenmijnen van Spiennes. Deze mijnen beslaan een totale oppervlakte van ongeveer honderd hectare wat het de grootste concentratie aan historische mijnen ter wereld maakt. De ontginning van de mijnen startte ergen rond het jaartal 4000 jaar voor christus en stopte pas in de vijfde eeuw voor Christus. Naast de grootste zijn het ook de oudste vuursteenmijnen van Europa. De mijnen werden opnieuw ontdekt in de negentiende eeuw tijdens de aanleg van een spoorweg. De vuursteenmijnen van Spiennes staan sinds 2000 op de werelderfgoedlijst van de Unesco. Een deel van het complex kan bezocht worden.

Rue de la Coupe

De rue de la Coupe is slechts één van de leuke winkelstraten in Bergen. Je bent hier ver verwijderd van de grote winkelketens. In de rue de la Coupe kom je voornamelijk leuke kleine unieke winkeltjes tegen. Van tweedehands kledingwinkels tot leuke winkeltjes met snuisterijen je komt het hier allemaal tegen. De rue de la Coupe is tevens een leuke plek om wat te gaan eten. Het is een stuk minder druk dan op bijvoorbeeld op de Grand Place en de kwaliteit van het eten is in de meeste zaken uitstekend.

Hotel Dream

In het historische centrum van Mons in een voormalig klooster is tegenwoordig het hotel Dream gevestigd. De lange geschiedenis van het pand en de bijzondere nieuwe functie gebouw zorgen ervoor dat het hotel tot de mooiste en meest gewaardeerde van de stad behoort. Het pand werd ongeveer tweehonderd jaar geleden gebouwd als klooster voor de zusters van Bélian en werd later omgebouwd tot kapel. Tijdens de verbouwing van de kapel naar hotel zijn een groot deel van de originele ornamenten bewaard gebleven. Dit zorgt op de meeste kamers voor een mooie combinatie van de moderne inrichting en de oude ornamenten. In het hotel is tevens een spa en een uitstekend restaurant te vinden.