Leiden leent zich uitstekend om een hele dag te besteden. Sterker nog: zelfs wie twee dagen in Leiden verblijft die hoeft zich niet te vervelen. Door in Leiden te overnachten kun je alles uit je bezoek aan Leiden halen. De meeste mensen kiezen ervoor om Leiden in één dag te doen. Je kunt zo’n dag op verschillende manieren invullen. Er zijn voldoende leuke winkels en winkelstraten, de horeca is ruimschoots aanwezig en er zijn tal van boeiende musea die je kunt bezoeken. Verder telt de stad verschillende historische bezienswaardigheden die de moeite waard zijn.
Om je een voorbeeld te geven van hoe een dagje Leiden eruit kan zien kun je ‘Leiden in 12 uur: de hoogtepunten van Leiden‘ bezoeken. Hier lees je een prachtig verslag van een gevarieerde dag in Leiden. Een duidelijke tijdlijn en vele schitterende foto’s maken het verhaal ‘af’.

De Universiteit van Leiden is de oudste Universiteit van Nederland en werd geschonken door Willem van Oranje na het Leiden ontzet aan de stad als dank voor de standvastigheid waarmee de Leidenaren het verzet tegen de Spanjaarden hadden volgehouden. Financiën voor het oprichten van de universiteit kwamen van geconfisqueerde katholieke bezittingen en de universiteit zelf werd ook gevestigd in een oud klooster. Mede dankzij succesvolle wetenschappers zoals Hugo de groot, kreeg de universiteit al snel een goede naam in Europa. Nog steeds hoort de universiteit van Leiden tot de top van Universiteiten van Europa. Belangrijke wetenschappers als Herman Boerhave, Johan Thorbecke en Johan Huiziginga zijn hier afgestudeerd. Er zijn maar liefst 15 Nobelprijswinnaars onder de alumni te vinden. Daarnaast hebben vele belangrijke wetenschappers de universiteit gebruikt als werkplaats. Albert Einstein en Jan Tinbergen deden beiden onderzoek aan deze universiteit. Tegenwoordig zijn er zo’n 7 faculteiten en een erg groot aantal studenten. Deze studenten zorgen er voor dat het in ieder geval altijd erg gezellig is in de binnenstad van Leiden. Zoals dat in goed gebruik hoort wordt er niet alleen hard gestudeerd, maar ook veel gefeest. De vijf studenten verenigingen die Leiden rijk is zorgt er in ieder geval voor dat aan feestjes geen gebrek is.

Het Leidens ontzet wordt ieder jaar op 3 oktober gevierd. In de ochtend is er een dienst in de Pieterskerk, er wordt haring en wittebrood uitgedeeld. Verder zijn er rondom de dag allerlei concerten, lezingen en andere activiteiten. Het Leidens ontzet ontstond nadat op 26 mei de soldaten van Fillips II onder leiding van Francisco Valdez voor de tweede keer het beleg rondom Leiden optrokken. Het was de tweede keer dat de stad in korte tijd belegerd werd en het stadsbestuur had daarom weinig tijd gehad en verzuimd om zich fatsoenlijk voor te bereiden op een langdurig beleg. Er waren te weinig voedsel voorraden aangelegd, de walen waren niet voldoende verstevigd en de wapens en munitie onvoldoende aangevuld. Al snel slaat de honger in de stad toe en ook een meer onzichtbare vijand, de Pest doet zijn intreden en maakt duizenden slachtoffers. En hoewel Valdez belooft de bevolking te sparen als ze zich overgeven gaat het stadsbestuur, met de slachtpartijen in Naarden en Zutphen nog vers in het geheugen, hier niet op in. Uiteindelijk komen Willem van Oranje en de watergeuzen met de redding. Om de Spanjaarden te verdrijven worden enkele dijken doorgestoken en flinke stukke land onder water gezet. Bang voor het opkomend water en de naderende Geuzen (zij kwamen met het water meegevaren) geven de Spanjaarden de strijd op. Ze verlaten in allerijl hun post en de watergeuzenvloot kan ongehinderd de stad naderen en de bevolking voorzien van haring en wittebrood.


Leiden kent een groot aantal nog mooie hofjes die verspreid liggen door heel het centrum. Het zijn er zo’n 35. Deze hofjes werden gesticht in de 16e en 17e eeuw. Vaak waren het de rijke weldoeners van een stad die de hofjes mogelijk maakten. De inwoners waren bijna allemaal arme vrouwen, vaak weduwen en waren verplicht zich in ruil voor de gratis huisvesting voorbeeldig en netjes te gedragen. In veel hofjes werd er ook gezorgd voor gratis brood en kleding. Een hofje was een verzameling huizen rondom een centrale binnenplaats of tuin. De ingang was via een meestal mooi versierde poort waarop ook de naam van de stichter en diens familie te vinden was. Voor de reformatie kenden de meeste hofjes ook een klein kapelletje of kerkje. Via het Leiden Visitors centrum kunt u enkele wandelingen krijgen die langs een selectie van deze hofjes voeren. Er is zowel een korte als lange wandeling. Wie de hofjes op een andere manier wil verkennen doet er goed aan in het pinksterweekend naar leiden te komen. Dan worden de Cum lauden concerten gehouden. Concerten gegeven door musici die alle Cum Lauden zijn afgestudeerd aan de conservatoria. Een aantal van deze concerten worden gegeven in de hofjes van leiden. Een zeer sfeervolle manier om kennis te maken met de hofjes.
In dit museum wordt je via verschillende zalen de wereld rond geleid. Iedere zaal heeft als thema een werelddeel of land en al wandelend door het museum kom je veel te weten over allerlei volken en culturen. De collectie omvat maskers, wapens, kleding en andere gebruiksvoorwerpen uit alle windstreken van de wereld. Voor de jeugd wordt er met enige regelmaat speciale programma’s georganiseerd zoals enkele indianen weekend of een Balinese dansworkshop. Met verschillende stukken, soms te leen vanuit andere delen van de wereld, worden ook tijdelijke tentoonstellingen ingericht.
