De Bosporus is de geologische scheiding tussen Azië en Europa. Daarnaast is het de enige verbinding tussen de Zwarte Zee en de Middellandse Zee. Het is één van de drukste en meest bevochten vaarroutes ter wereld. Dit komt hoofdzakelijk omdat het de doorgang voor Rusland naar hun enige zeehaven die in de winter niet dichtvriest.
Het is naast één van de drukst bevaarde waterwegen ook één van de gevaarlijkste waterwegen ter wereld. De verraderlijke stromingen in de zee-engte hebben al menig zeeschip in de problemen gebracht.
De strijd om de Bosporus begon al in de oudheid toen het de grens en het strijdtoneel was tussen het Romeinse en het Byzantijnse Rijk. Veel later herhaalde zich dit tijdens de koude oorlog toen het de grens was tussen de grootmachten uit oost en west.
De Bosporus loopt als een rode draad door de stad maar ook door de geschiedenis van Istanbul heen.
