Siena: historische stad in het hart van Toscane

Siena is na Florence en Pisa waarschijnlijk de bekendste stad van de regio Toscane. Dit is niet geheel onterecht want deze prachtige stad behoort zonder twijfel tot de belangrijkste bezienswaardigheden van Toscane en misschien wel van heel Italië. Net als veel andere steden in Italië beschikt Siena, dat vroeger als Sienna of Siëna geschreven werd over een prachtig bewaard gebleven middeleeuwse binnenstad. Het historische centrum van Siena staat op de werelderfgoedlijst van de Unesco.
Siena is gesticht voor onze jaartelling door de Etrusken maar het waren de Romeinen die er een kleine stad bouwden. Het zou echter nog eeuwen duren voordat Siena een stad van betekenis zou worden. Door de eeuwen heen is Siena altijd de belangrijkste rivaal geweest van de stad Florence zowel op cultureel als politiek. Dante Alighieri schreef zijn meesterwerk ‘La Divina Commedia’ naar aanleiding van deze rivaliteit.



Kathedraal van Siena

De Duomo di Sianna ook wel bekend als de kathedraal van Siena is zonder twijfel het meest indrukwekkende gebouw van de stad. De kathedraal is gebouwd in de twaalfde eeuw maar tot en met de vijftiende eeuw werden er veranderingen en uitbreidingen toegevoegd. Tegenwoordig bestaat de Kathedraal van Siena uit drie delen.
Als eerste natuurlijk de kathedraal zelf met zijn vele prachtige kunstwerken. Er zijn in de duomo van Siena onder andere beelden te vinden van Michelangelo, Donatello en Baldassarre Peruzzi. Het meest indrukwekkende onderdeel van de kathedraal is verassend genoeg de vloer. Op deze marmeren vloer zijn 57 vlakken te vinden. In deze vlakken zijn prachtige met marmer ingelegde afbeeldingen van Bijbelse taferelen te zien.
kathedraal-van-siena
Aan de zijkant van de kathedraal bevind zich de Libreria Piccolomini. Dit deel werd aan de kathedraal toegevoegd om de bibliotheek van Paus Pius II te herbergen. Op de muren bevinden zich schitterende fresco’s van Pinturicchio.
Onder de kathedraal is het baptisterium te vinden. Dit baptisterium behoort samen met de baptisteriums van Florence en Pisa tot de mooiste van Toscane en misschien wel van Italië. Binnen in de doopkapel zijn meerdere beelden van Donatello en andere beroemde kunstenaars uit de renaissance te vinden.
Om de kathedraal van Siena en de bijbehorende gebouwen te kunnen bezoeken moet je entreekaartje kopen bij het loket. De prijs is vrij fors voor een kerkbezoek maar het is dan ook niet zomaar een kerk.
duomo-siena



Palazzo Pubblico

Het Palazzo Pubblico is van oudsher het stadhuis van Siena. Tegenwoordig is het nog steeds in gebruik als stadhuis maar is er ook een museum in het gebouw te vinden.
De bouw van het Palazzo Pubblico startte aan het einde van de dertiende eeuw en werd in het begin van de veertiende eeuw voltooid. De onderste verdieping van het gemeentehuis is volledig bedekt met natuursteen alle andere verdiepingen zijn gemaakt met een rode baksteen. In de loopt der eeuwen is het gebouw meerdere malen uitgebreid en gerenoveerd maar het heeft nog steeds ongeveer dezelfde uitstraling als in de veertiende eeuw. Het Palazzo Pubblico moet indertijd een erg imponerend gebouw zijn geweest.
in het Palazzo Pubblico is het Museo Civico gevestigd. In dit museum zijn hoofdzakelijk schilderijen en fresco’s te vinden uit de dertiende en veertiende eeuw.

Fonte Gaia

De Fonte Gaia is de bekendste en mooiste fontein van Siena. Dit wil nogal wat zeggen want verdeeld in de stad zijn er behoorlijk wat fonteinen en waterbassins te vinden. We zijn er zelfs één tegengekomen met een neushoorn erop. De fontein is te vinden midden op het Piazzo del Campo recht tegenover het Palazzo Pubblico.
Op de achterkant en de zijkanten van de fontein zijn rijkelijk versierd met prachtige reliëfs. Op deze reliëfs wordt het verhaal verteld van Adem en Eva die uit het paradijs worden verdreven. Op het plein is tegenwoordig niet meer de fontein uit de vijftiende eeuw te vinden maar een replica die in de vorige eeuw is gebouwd. De fontein wordt gevoed met water uit verschillende aquaducten die in totaal dertig kilometer lang zijn.

Libreria Piccolomini

De Libreria Piccolomini is onderdeel van de kathedraal van Siena. De bibliotheek is gevestigd in een zijbeuk van de kerk. De bibliotheek is gebouwd aan het einde van de vijftiende eeuw in opdracht van de aartsbisschop van Siena. Het was de bedoeling om in deze bibliotheek de enorme boekenverzameling van Pas Pius II te bewaren. Een aantal van deze indrukwekkende boeken zijn nog steeds te zien in de bibliotheek. Het allermooiste onderdeel van deze ruimte zijn echter de prachtige fresco’s van Pinturicchio. De fresco’s vertellen het verhaal van het leven van Paus Pius II. De kleuren en staat van de fresco’s verkeren in een indrukwekkende conditie. Het lijkt alsof ze pas gisteren geschilderd zijn. Jammer genoeg mag er in deze ruimte niet gefotografeerd worden.

Palazzo Salimbeni

Het Palazzo Salimbeni is een gotisch paleis in het historische centrum van Siena aan het piazza. Het paleis is gebouwd in de twaalfde eeuw maar kreeg in de negentiende een fikse make-over en zijn huidige uiterlijk. Tegenwoordig is in het voormalige paleis een museum te vinden. Dit museum is in handen van de bank Monte dei Paschi di Siena. Dit is de oudste nog steeds bestaande bank ter wereld. De officiële oprichting van deze bank gebeurde in 1472 en is vandaag de dag nog steeds één van de grootste en belangrijkste banken van Italië.
In het museum wordt de kunstcollectie getoond die de bank in de loop der eeuwen heeft verzameld.

Chiesa della Santissima Annunziata

In het oude ziekenhuis Santa Maria della Scala is de Chiesa della Santissima Annunziata te vinden. Deze prachtige kerk is gebouwd in de dertiende eeuw om de oorspronkelijk kapel van het ziekenhuis uit de elfde eeuw te vervangen. Het huidige interieur van de kerk stamt echter uit de vijftiende eeuw. Indertijd werd de Francesco di Diorgio Martini ingehuurd om een indrukwekkende fresco achter het altaar te maken. Ook het prachtige plafond in de kerk stamt uit deze periode.
Veel mensen bezoeken deze kerk aan het Piazza del Duomo niet. Dit heeft voornamelijk te maken met het feit dat de kerk tegenover de indrukwekkende kathedraal van Siena staat en hierdoor wat wegvalt. De vlug bezoekje aan de Chiesa della Santissima Annunziata is echter meer dan de moeite waard en vergeet vooral niet omhoog te kijken.

Roltrappen

Om de vele hoogteverschillen in Siena voor de inwoners en de toeristen wat draagbaarder te maken. Jammer genoeg zijn deze roltrappen niet op alle plaatsen in de stad te vinden. De meest gebruikte roltrappen bevinden zich in de buurt van de parkeerplaats San Francesco.
Deze roltrappen zijn rond de eeuwwisseling gebouwd om het forse hoogteverschil gemakkelijk te kunnen overbruggen. Deze roltrappen overbruggen een totale hoogte van 120 meter en nemen je mee door de oude stadsmuren van Siena. Jaarlijks maken ongeveer 1 miljoen mensen gebruik van de roltrappen.

Basilica San Domenico

De Sint-Dominicusbasiliek van Siena is gebouwd tussen de dertiende en vijftiende eeuw. De basiliek is gebouwd door de Rooms-katholieke bedelorde de Domicanen. Deze startten in 1226 met de bouw van deze immense kerk bovenop de Camporegio-heuvel. In de veertiende eeuw werd de kerk uitgebreid met een grote klokkentoren.
De vorm van de kerk is geïnspireerd op de vorm van een Egyptisch kruis. Door de eeuwen heeft de kerk wel aan een aantal rampen blootgestaan. Ze is de kerk tijdens een grote brand in 1532 bijna helemaal verwoest en werd dit herhaald tijdens een aardbeving in 1798. Beide keren werd de huidige basiliek weer in ere hersteld.
De basiliek kan gratis bezocht worden maar het maken van foto’s is er jammer genoeg niet toegestaan. In de Sint-Dominicusbasiliek zijn enkele kunstwerken te vinden van vooraanstaande Italiaanse kunstenaars zoals Sodoma, Ventura Salimbeni en Sano di Pietro te vinden.

Fontebranda

De Fontebranda is een bijzonder mooi oud waterbassin in de historische binnenstad van Siena. Je komt het waterbassin tegen gelijk als je de stad binnenloopt via de Via Fontebranda aan de linkerkant. Het waterbassin is gebouwd om regenwater op te vangen en drinkwater in op te slaan. Het bassin was verdeeld in drie stukken. Het eerste deel was bedoeld als drinkwater, de tweede om in te wassen en de derde om de moestuinen van water te voorzien. Het eerste waterbassin op deze plaats werd gebouwd in de elfde eeuw maar de huidige is gebouwd halverwege de dertiende eeuw.

Santa Caterina en het hotel Alma Domus

Santa Caterina is een klooster en een hotel in het historische centrum van Siena. Deze combinatie lijkt bijzonder maar in Toscane zijn tegenwoordig behoorlijk wat kloosters te vinden die gedeeltelijk als hotel functioneren. Dit heeft natuurlijk alles te maken met de teruglopende aantal kloosterlingen en de relatief hoge huisvestingskosten die daarmee gepaard gaan. Ik moet zeggen het is een bijzondere ervaring om in een klooster te slapen dat nog steeds in gebruik is. Het bijbehorende hotel heet Alma Domus er zijn kamers in verschillende prijsklassen te verkrijgen. Zelf sliep ik in de goedkoopste kamer deze lijkt nog het meest op de oude kloosterkamers. Wie wat meer luxe wil heeft de keuze uit twee duurdere kamers.
Onder het hotel is de kerk en de oude binnenplaats van het klooster te vinden. Deze zijn prachtig gerestaureerd en behoren tot de verborgen pareltjes van Siena.

Parkeren in Siena

Als toerist moet je uitkijken waar je de auto parkeert. Dit mag namelijk niet binnen de oude stadsmuren. Sterker nog je auto mag hier binnen helemaal niet komen. Doe je dat wel dan kun je een forse boete verwachten. Veel hotels hebben echter een regeling met de gemeente dat auto van gasten even binnen de muren mogen om de spullen af te geven.
De auto parkeer je dan ook het beste ergens aan de rand van de stad. Er zijn enkele grote parkeergarages te vinden. De kosten hiervan zijn echter behoorlijk, reken op minimaal dertig euro per dag. Beter kun je de auto in één van de straatjes aan de rand van de stad parkeren. Hiervoor moet je wel wat langer rondjes rijden maar de niet gemaakte kosten zijn snel terug verdient.

Piazza del Campo

Het Piazzo del Campo is het centrale plein van Siena. Het plein is gebouwd in de vorm van een schelp. Aan het rechte stuk van het plein is het Palazzo Pubblico met de Torre del Mangia te vinden. Daar omheen zijn in een grote boog verschillende restaurants en winkels te vinden. Midden op het plein staat de Fonte Gaia.
Op het plein wordt ieder jaar tweemaal de Palio delle Contrade verreden. Deze paardenraces vormen het hoogtepunt van het jaar in Siena. Het is een strijd tussen de zeventien verschillende wijken van de stad. Tijdens dit immense evenement is het Piazza del Campo compleet gevuld met inwoners van de stad en toeristen die hun favoriete wijk aanmoedigen. De rest van het jaar is het plein de plaats om te genieten van een hapje en een drankje met een geweldig uitzicht op het Palazzo Pubblico en de Torre del Mangia.

Complesso Museale Santa Maria della Scale

Het Complesso Museale Santa Maria della Scale is een enorm museum complex dat te vinden is aan het Piazza del Duomo. Het museum heeft eeuwenlang als ziekenhuis gediend. Het was één van de oudste en grootste ziekenhuizen ter wereld. Officieel werd het ziekenhuis aan het einde van de elfde eeuw geopend door de een kloosterorde maar volgens een hardnekkige legende uit Siena zou het ziekenhuis al in de negende eeuw bestaan hebben.
Nadat het ziekenhuis zijn oorspronkelijke functie verloren had werd er lang gezocht naar een nieuwe bestemming voor het pand. Uiteindelijk werd in 1995 besloten om er een museum in te vestigen. Wat begon als een klein museum is tegenwoordig uitgegroeid tot een immens museum dat zich uitstrekt over drie verschillende verdiepingen die in totaal 12.000 vierkante meter beslaan. Momenteel worden delen van het museum nog steeds gerenoveerd. Als dit klaar is zal het museum nog verder doorgroeien.

Palio delle Contrade

De Palio is een paardenrace die al sinds de dertiende eeuw in Siena gehouden wordt. De race gaat tussen de 17 wijken van Siena. Ieder jaar mogen er slechts tien wijken meedoen aan de race. Dit zijn altijd de zeven die het jaar daarvoor niet meededen en drie wijken die volgens een loting gekozen worden. Deze strijd tussen de wijken is van ongekend belang voor de inwoners van een wijk. De hele wijk van jong tot oud loopt uit om zijn team aan te moedigen. De verschillende teams onderscheiden zich van elkaar door de kleuren van de wijk te dragen. De kleuren van de wijk zijn te zien op de vlaggen en de straatlantaarns die door de hele wijk hangen.
Jaarlijks wordt de Palio tweemaal verreden. Er wordt gezegd dat de eerste op 2 juni voor de inwoners van de stad is en de tweede op 16 augustus voor de toeristen. Hier merk je tijdens de races echter maar weinig van. Wil je de Palio in Siena bezoeken dan doe je er goed aan op minimaal een jaar van te voeren een hotel te nemen in de stad en je kaartjes voor het evenement ruim van te voren te reserveren.

De straatverlichting van Siena

Nu weet we dat het een kwestie van smaak is maar zelden hebben we zulke lelijke straatverlichting gezien als in het centrum van Siena. Terwijl we door de straten liepen viel ons op dat het design per straat verschilde. Zo was waren de lampen in de ene straat rijkelijk versierd met vissen en in vogels of sierlijke vormen. Dit klinkt op zich niet zo heel erg maar het is de omgekeerde kroonluchter die er iedere keer weer bovenop staat. Deze gloeilampen zorgen voor een vreemd licht in de avonduren en dat het zo goed als onmogelijk is om mooie avondfoto’s van de stad te maken.
Later kwamen we erachter dat de lampen net als de vlaggen alles te maken hebben met de Palio delle Contrade die tweemaal per jaar in de stad wordt gehouden.

 

Torre del Mangia

De Torre del Mangia is de klokkentoren van het Palazzo Publicco aan het Piazza de Campo in Siena. De toren is gebouwd in de eerste helft van de veertiende eeuw door de gebroeders Rinaldo.
Bijzonder is dat de bovenzijde van de 88 meter hoge toren in een andere stijl is gebouwd dan de onderzijde. De onderzijde is net als het Palazzo Pubblico gebouwd in de gotische stijl terwijl de bovenzijde een veel ingetogener stijl heeft. Deze werd dan ook iets later toegevoegd aan de toren. Er was toen net een pestepidemie in de stad geweest wat de verandering van stijl kan verklaren. De klokken van de toren worden nog steeds gebruikt tijdens speciale feestdagen en natuurlijk tijdens de Palio.
De toren kan bezocht en beklommen worden. Je moer er dan wel rekening mee houden dat het een lange klim via smalle trappen naar boven is. Je wordt wel beloond met een prachtig uitzicht over Siena en de omliggende heuvels en dalen.